نقض تعهد نسبت به توصیه های بهبود در جریان یو پی آر 2010 : www.iranhrc.org
در جریان بررسی ادواری اول جمهوری اسلامی ایران در سال 2010، نماینده این کشور 212 توصیه از 51 کشور دریافت کرد که از آن میان، تنها 126 توصیه را پذیرفت و متعهد به رعایت و اجرای آن شد.
در آستانه دومین بررسی وضعیت حقوق بشر ایران در نشست ادواری جهانی(یو پی آر)، حسن نایب هاشم، نماینده سازمان غیر دولتی سودویند در اجلاس شورای حقوق بشر، پیشتر طی گفتگویی، طرح مسائلی کلی بدون ذکر جزئیات، در قالب توصیه بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران، را یکی از دلایل شانه خالی کردن غیر صادقانه و عدم مسئولیت پذیری حکومت ایران نسبت به پیگیری و اجرای توصیه ها، علیرغم پذیرفتن آن، ذکر کرد.
“کارزار تاثیر بر ایران”، شرح هشتاد توصیه از سوی چهل کشور در جریان بررسی ادواری جهانی وضعیت حقوق بشر ایران در سال 2010، که نماینده ایران متعهد به اجرای آن شده، و آنچه که در عمل اتفاق افتاده است را به صورت زیر ترجمه و تنظیم کرده است:
آلمان
توصیه: رعایت آزادی بیان، آزادی رسانه ها و تجمعات
واقعیت در عمل: دولت ایران مطبوعات، تظاهرات و کنشگری سیاسی را بطور روزافزونی محدود کرده است. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات مصوب ۱۳۹۲ قوانین جزایی، روشهای بیان، تجمع و گردهمآیی تحت حفاظت بین المللی را غیرقانونی اعلام کرده و محدود میکند. دهها رسانه تعطیل شده و هزاران وب سایت مسدود شده اند. تجمعات خصوصی سیاسی، کارگری و مذهبی محدود شده است. دست کم ۹۰۰ نفر از جمله مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی، حامیان حقوق زنان و اقلیت ها و پیروان مذاهب، بخاطر استفاده از حقوق خود یا بطور خودسرانه بازداشت و یا بعد از محاکمات غیر عادلانه زندانی شده اند. تقریبآ کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر تعطیل شده اند.
توصیه: اتخاذ سیاست عدم تحمل مطلق در مقابل قاچاق زنان و دختر بچه ها، فحشای کودکان و تولید فیلمهای محرک جنسی (پورنوگرافی) با شرکت کودکان.
واقعیت در عمل: بنا به گزارشهایی، از سال ۱۳۸۹ تعداد روزافزونی از کودکان و افراد دارای معلولیت از مناطق فقیرنشین ممالک مجاور دزدیده شده و به ایران فرستاده می شوند تا در آنجا، به گفته ایی، به اجبار وارد حلقه های گدایی بشوند. تعداد بسیار زیادی کودک در خیابان ها کار یا زندگی می کنند که دسترسی کمی به خدمات بهداشتی یا تحصیل دارند. به علاوه، ایران همچنان مکانیزم ضعیفی برای پیشگیری از قاچاق و حمل و نقل مرزی انسان ها دارد. بنا به گزارشهایی درحال حاضر صدها نفر افراد دارای معلولیت که شامل کودکان هم می شوند تحت حفاظت قاچاقچیان زندگی می کنند.
توصیه: احترام به آزادی مذهب
واقعیت در عمل: در قانون اساسی ایران ادیان اسلام، یهودی، زرتشتی و مسیحی به رسمیت شناخته شده اند. گروه های شناخته نشده مثل بهائیان، رسما از ثبت نام در دانشگاه و اشتغال درپست های دولتی محروم اند، و مسئولین مرتبا محل کسب و کار آنها را تعطیل کرده و از دادن جواز کار به آنها خودداری می کنند. مامورین همچنین کلیساهای مسیحیان و نمازخانه های صوفی را بسته اند؛ مانع ساختن مساجد و اجرای مراسم نماز عید جماعت مسلمانان سنی را شده اند؛ و به جلسات غیر رسمی بهاییان و مسیحیان در خانه های خصوصی حمله کرده اند. در حال حاضر دست کم ۳۰۰ نفر از پیروان مذاهب به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان به سر می برند.
اتریش
توصیه: اجرای یک تحقیق علنی و شفاف در مورد خشونتی که از مآمورین انتظامی بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ سر زد.
واقعیت در عمل: بخش عمده شکنجه ها و قتل های گزارش شده پس از انتخابات ۱۳۸۸ رسیدگی و پیگیری قانونی نشده اند. مجلس فقط تحقیقاتی در مورد شکنجه ها و قتلهای بازداشتگاه کهریزک انجام داده است.همچنین قربانیانی که شکایت میکنند مورد تهدید قرار گرفته و بسیاری شکایات خود را پس میگیرند. مقامات بالارتبه با وجود شواهد دخالت آنها، مسئول شناخته نشدند. یک دادگاه در محاکمه سعید مرتضوی دادستان سابق تهران – تنها مقام بالارتبه ایی که در رابطه با جنایات بازداشتگاه کهریزک محاکمه شد – را به انفصال دایم از خدمات قضائی و ۵ سال انفصال از خدمات دولتی و همچنین ۲۰۰ هزار تومان جریمه نقدی محکوم کرد.
توصیه: تضمین رفتار برابر با زنان و دختران در قانون و در عمل
واقعیت در عمل: زنان ایرانی همچنان در قانون و در عمل مورد تبعیض قرار میگیرند. بطور مثال در اکثر موارد زنان برای ازدواج احتیاج به رضایت یک سرپرست مرد دارند و نمیتوانند ملیت خود را به همسر غیر ایرانی یا فرزند خود منتقل کنند. بعلاوه بر طبق قانون دیه یا خون بهای یک زن نصف یک مرد است. بیکاری در زنان تقریبا دوبرابر مردان است و مشارکت اقتصادی آنها تقریبا نصف مردان است. زنان از داشتن بعضی مشاغل دولتی مثل قضاوت محروم اند و اجازه تحصیل در برخی رشته های دانشگاهی را ندارند. ازدواج در سنین پایین قانونی و به ویژه برای دختران رو به افزایش است. علاوه براین ایران هنوز موفق به گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است.
توصیه: تضمین اجرای کامل تعهدات بین المللی و ضمانت های قانون اساسی، از جمله در مورد ممنوعیت شکنجه
واقعیت در عمل: شکنجه و بدرفتاری های دیگر، همچنان در ایران رواج دارد و زندانیان از حبس های انفرادی طولانی، ضرب و شتم، سوزاندن، وضع ناراحت جسمی، اعدام های ساختگی، تهدید به تجاوز جنسی و غیره گزارش می دهند. در جایی که قانون اساسی ایران، و قانون “احترام به آزادی های قانونی و حفاظت از حقوق شهروندان” هر دو در عمل “هرگونه شكنجه متهم به‌منظور اخذ اقرار و یا اجبار او به امور دیگر” را ممنوع می کنند، اما هیچگونه تعریف شفاف قانونی برای شکنجه و اعتراف اجباری داده نشده است. علاوه بر این اتهامات شکنجه بندرت رسیدگی می شوند و مرتکبین این جرائم تقریبا هرگز مسئول اعمالشان شناخته نمی شوند. قوانین جزایی برخی اشکال شکنجه مثل شلاق، سنگسار و قطع اعضا بدن را به عنوان مجازات مقرر می کند. همه ساله هزاران مورد شلاق اجرا می شود.
توصیه: ادامه طرح های خود برای تحقق برخورداری از حقوق اقتصادی، مدنی و فرهنگی، و برطرف کردن مشکلات ناشی از تحریمات اقتصادی غیر قانونی و غیرعادلانه بر علیه این کشور
واقعیت در عمل: ایران به برداشتن گام های مثبت و منفی در زمینه حقوق اقتصادی، مدنی و فرهنگی ادامه می دهد. فقر مفرط و مرگ مادران و نوزادان کاهش یافته است. دسترسی به داروی اچ آی وی/ایدز، باسوادی و ثبت نام در مدارس ابتدایی همچنان رو به ازدیاد است. باوجود این، ایران با چالش بیکاری و نابرابری درآمد روبه رو است. نابرابری بین مناطق روستایی و شهرنشین ادامه دارد. بسیاری از شهروندان بیمه سلامت ندارند. به علت تحریم ها دسترسی به لوازم پزشکی محدود است. بهایی ها و برخی زنان از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی محرومند. اشتراک زنان در اقتصاد و بازار کار ضعیف مانده و میزان فارغ التحصیلی اقلیت های قومی پایین است.
ارمنستان
توصیه: ادامه سیاست خود در حفظ و ترویج کلیه حقوق اقلیتهای شناخته شده مذهبی به عنوان قدمی مهم برای ایجاد کثرت فرهنگی در جامعه و ایجاد فضای مناست برای آن اقلیت ها برای حفظ هویت خود؛ و در همین راستا تضمین بیشتر برای داشتن حضور سیاسی و حمایت از مشارکت بیشتر آنها در برنامه ریزی و اجرای پروژه های مختلف که به منظور ایجاد کمکهای مالی برای احتیاجات فرهنگی و آموزشی آنها
واقعیت در عمل: تنها ادیان یهودی، مسیحی و زرتشتی در قانون اساسی ایران به عنوان اقلیت های مذهبی شناخته شده و از برخی حقوق برای عبادت و پیشبرد امور جامعه برخوردارند. این گروهها با وجود داشتن سهمیه نمایندگی در مجلس، حق احراز هیچ سکوی دیگری را در مجلس، یا مقام ریاست جمهوری، یا مقام قضاوت را ندارند. قوانین ایران در موارد ارث، مجازات کیفری، و حضانت فرزند در مورد همه اقلیت ها تبعیض قائل می شود. تا امروز، مامورین کلیساهای مسیحی که حتی مجوز داشتند، را به دلیل آموزش دینی به مسلمانان تعطیل کرده اند و تعدادی از پیروان ادیان شناخته شده به دلیل اجرای احکام دینی خود یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان به سر می برند.
استرالیا
توصیه: بررسی فوری ادعاهای در مورد شکنجه و بد رفتاریهای دیگر با افراد بازداشت و دستگیر شده در دوره تظاهرات تیر ماه ۱۳۸۸
واقعیت در عمل: گزارشگران استقلال قضات و حقوق بشر ایران با نگرانی متذکر نفوذ رهبرایران بر روی قوه قضاییه شده اند. به گزارش وکلا رای قضات بر اساس گزارش ماموران اطلاعات صادر می شود و به طور کلی شواهد نادیده گرفته می شود. مدافعان حقوق بشر، کنشگران سیاسی، و اقلیت های قومی و مذهبی که در بازداشت بسر میبرند همیشه تا پایان بازجویی ها از دستیابی به وکیل محروم اند. به منظور گرفتن اعتراف و استفاده از آن در زمان محاکمه، بسیاری از آنها تحت شکنجه قرار می گیرند. اقلیت های مذهبی، قومی و زبانی در موارد ارث، حضانت فرزند، اختیار آموزش زبان و فرهنگ، و دستیابی به کار و تحصیل با تبعیض روبرو می شوند.
توصیه: نهائی کردن تدارکات بازدید نمایندگان دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر
واقعیت در عمل: دولت ایران بلافاصله بعد از معرفی گزارشگر ویژه ایران، کمیساریای عالی را برای بازدید از کشور دعوت کرد. در آذر ماه ۱۳۹۰ یک گروه کاری از طرف دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر برای آماده کردن بازدید کمیساریای عالی به ایران سفر کرد. اما دفتر کمیساریای عالی مشخص کرد که بازدید کمیساریای عالی موکول به “آماده سازی عمیق تر وگسترده بازیگران مختلف در ایران” خواهد بود و این بازدید هرگز به انجام نرسید.
توصیه: ضمانت اینکه محاکمات ۷ نفر بهائی منصفانه و شفاف و مطابق با استانداردهای بین المللی انجام بگیرد و ایران تمام قوانین تبعیضی علیه گروه های اقلیت را اصلاح کند
واقعیت در عمل: محاکمه هفت مدیر جامعه بهایی در بهمن ماه ۱۳۸۸ انجام شد. پس از دستگیری این عده به مدت ۲۰ ماه بدون هیچ اتهامی در زندان نگهداری می شدند. این گروه فقط به مدت تقریبا یک ساعت قبل از محاکمه با مشاور حقوقی ملاقات کردند. آنها به جرم جاسوسی، تبلیغ علیه نظام، و ایجاد سازمانی غیرقانونی متهم و به بیست سال حبس محکوم شدند. به هیچیک از مدیران بهایی یا وکلای آنها نسخه ایی از اصل حکم یا حکم تجدید نظر داده نشده است. بطور کلی متهمین بهایی مرتب از مشکلات نگهداشتن وکیل، و روبرو شدن با دادگاه های غیرعادلانه و خصمانه گزارش می کنند. حداقل ۱۲۰ بهایی بخاطر بجاآوردن آداب دینی و مشارکت در امور جامعه در زندان به سر می برند.
توصیه: تضمین اینکه آزادی های بیان، تجمع و گردهمائی مشروع در قانون جرم شناخته نمی شوند
واقعیت در عمل: حداقل ۹۰۰ نفر – از جمله مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی و اقلیت های قومی و مذهبی – در حال حاضر در ایران به دلیل آزادی های تضمین شده بین المللی بیان، تجمع و گردهمآیی در زندان بسر می برند. بسیاری – به شیوه ایی گسترده که این آزادی ها را محدود میکند – به جرائم مبهمی مثل “تبلیغ علیه نظام” متهم می شوند. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات قوانین جزایی سال ۱۳۹۲، بسیاری از روشهای بیان، تجمع و گردهمآیی حفاظت شده بین المللی را غیرقانونی اعلام کرده و محدود می کند. دهها رسانه تعطیل و هزاران وب سایت بلاک شده است. از سال ۱۳۸۹ تقریبا کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان تعطیل شده است.
توصیه: انجام اقداماتی برای تضمین اینکه نیروهای انتظامی از جمله پلیس، نیروهای مسلح و بسیج در مقابله با افرادی که از حق آزادی بیان، گردهمآیی و تجمع خود استفاده می کنند، خشونت زیاد بکار نبرند
واقعیت در عمل: از بررسی ادواری جهانی سال ۱۳۸۹ تا کنون، قانون بیان و تجمع ایران اصلاح نشده است. مسئولان همچنان به استفاده از نیروی بیش از حد برای متلاشی کردن تظاهرات عمومی، گردهمآیی های دوستانه، جلسات غیررسمی مذهبی و انواع دیگر گردهمآیی ها استفاده می کنند. این گردهمآیی ها شامل تجمعات صلح آمیز کنشگران سیاسی، اقلیت های مذهبی و دگرباشان ال جی بی تی می باشد. در زمان حمله، مسئولان اغلب، شرکت کنندگان را بازداشت می کنند. برخی از بازداشت شدگان از عدم ارائه حکم به وسیله مامورین در زمان دستگیری و از مصادره اموال گزارش می دهند.
استونی
توصیه: هم آهنگ کردن قوانین ملی با تعهدات بین المللی در مورد حقوق زنان، و پیروی از پیشنهادات گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان، دلایل و عواقب آن، همچنین تضمین امنیت مدافعان برابری جنسی
واقعیت در عمل: با وجود پیشنهادات گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان، زنان در ایران همچنان دچار تبعیضات قانونی و عملی، و در مقابل خشونت خانگی همچنان از حمایت قانون محروم هستند. ایران هنوز موفق به گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است و زنان فقط در صورت “عسر و حرج” می توانند تقاضای طلاق بکنند. ارزش حقوقی و مادی جان یک زن در قوانین مدنی و جزایی، و شهادت یک زن در دادگاه نصف یک مرد است. هیچگونه اطلاعی از اجرای پیشنهادات گزارشگر ویژه در مورد حمایت از پناهگاه های امن برای زنان یا فراهم کردن راه حل های موثر برای قربانیان خشونت خانگی در دست نیست.
توصیه: تضمین اینکه رفتار با بازداشت شدگان همچنان بر طبق ضوابط بین المللی است و هر نوع عدم تطابق با این ضوابط مورد بررسی قرار می گیرد.
واقعیت در عمل: شکنجه و بدرفتاری های دیگر، به ویژه در دوران قبل از محاکمه همچنان در ایران رواج دارد. بازداشت شدگان از زندان انفرادی طولانی مدت، ضرب و شتم، آویزان کردن، سوزاندن، اعدام ساختگی، تهدید به تجاوز جنسی و غیره توسط بازجو ها گزارش می دهند. در اکثر موارد هدف این آزارها گرفتن اعتراف یا بیرون کشیدن اطلاعات است. علاوه بر این، مسئولین اجازه دارند در دوران تحقیقات رسمی پرونده، از دسترسی متهمین به وکیل جلوگیری کنند. در حالیکه در یک یا دو مورد پرونده های جنجالی، متهمین دون پایه محاکمه و محکوم شدند اما بسیاری از اتهامات شکنجه حتی بررسی نمی شوند. محرومیت از خدمات پزشکی که اکثرا با رفتار خشن و غیرانسانی یکسان شناخته می شود، و جمعیت بیش از ظرفیت در زندان نیز رایج است.
اسلواکی
توصیه: لغو تمام ماده های جنائی در ارتباط با آزادی بیان و آزادی تجمع به پیروی از استانداردهای بین المللی حقوق بشر
واقعیت در عمل: محدودیت های قانونی بیان و تجمع در ایران ادامه دارد. قانون مطبوعات همچنان از رسانه ها می خواهد تا با موازین اسلام مطابقت داشته، اهداف جمهوری اسلامی را تضعیف نکند و از نشر مطالبی در مورد بی خدایی، تجمل، ترویج اختلافات اجتماعی، تشویق به نفاق و یا اطلاعات حساس خودداری کنند. در سال ۱۳۹۲ قانون جزا زیر جرایم مبهم و بسیار گسترده ایی مانند “تبلیغ علیه نظام” محدودیت هایی برای بیان، تجمع و گردهمآیی معین کرد که بطور مرتب برای سرکوب نظرات مخالف و هدف گیری کنشگران استفاده می شود. علاوه بر این، قوانین لزوم کسب اجازه برای گردهمآیی و تجمع مرتبا برای سرکوبی تجمعات صلح آمیز و از هم پاشیدن سازمان ها بکار می رود.
اسلوونی
توصیه: انجام بررسی قوانین به منظور تضمین پیروی آنها از ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که ازحق آزادی بیان حمایت می کند.
واقعیت در عمل: هیچ شواهدی وجود ندارد که ایران قوانین مربوط به ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مربوط به اظهار نظر و بیان را مورد تجدید نظر قرار داده است. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات مصوب ۱۳۹۲ قوانین جزایی باعث فشار بیشتری بر روی رسانه ها شده و همچنین منجر به تعطیل رسانه ها و دستگیری و محکومیت افراد به دلیل ابراز نظرهای صلح آمیز در رسانه های چاپی یا آنلاین نیز شده است. قوانین جزایی بی احترامی به مقامات بالارتبه، توهین به مقدسات، و “تبلیغ علیه نظام’ را غیرقانونی می شناسد. به علاوه قانون مطبوعات چاپ مطالبی درباره الحاد، ایجاد نارضایتی یا نفاق اجتماعی، تشویق مقابله با انتظامات و چاپ و نشر اطلاعات حساس را نیز ممنوع می کند.
الجزیره
توصیه: ادامه و تشدید کمک های خود به گفتگو میان تمدن ها
واقعیت در عمل: محدودیت های گروه های مذهبی و اقلیت همچنان در ایران ادامه دارد. ماموران کلیساهای مسیحی نمازخانه های صوفی را تعطیل کرده اند. سنی ها از ساختن مسجد در تهران و ادای نماز عید جماعت ممنوع هستند. اقلیت های قومی از آموزش دانش آموزان به زبان محلی خود محرومند و برخی دچار فشارهای اقتصادی قرار می گیرند. کنشگران حقوق اقلیت ها مورد هدف و بازداشت قرار دارند. کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان تعطیل شده اند. رسانه ها و سایتهای وابسته به دولت بطور علنی به تهییج نفرت علیه بهایی ها – از جمله معرفی آنها بعنوان خائن و جاسوس – می پردازند و ماموران و لباس شخصی های امنیتی به آزار بهاییان و حمله به منازل آنها ادامه می دهند.
اندونزی
توصیه: ادامه بهبود سیاست ها و برنامه های خود برای پیشرفت وضعیت زنان و دختران، و حفاظت از کودکان، از جمله کودکان معلول
واقعیت در عمل: در حال حاضر زنان در موارد ازدواج، مشاغل حساس دولتی، ارث، و تحصیلات دانشگاهی مورد تبعیض قرار می گیرند. دیه یک زن از نظر قوانین جزائی و مدنی نصف یک مرد است و مشارکت زنان در نیروی کار و اقتصاد همچنان پائین است. ازدواج در سنین پایین قانونی و رو به افزایش است و کودکانی که مادر ایرانی و پدر خارجی دارند از گرفتن ملیت ایرانی محرومند. به علاوه کودکان کار و “کودکان خیابانی” عادی و رایج هستند. ایران هنوز موفق به لغو قانون اعدام برای نوجوانان و گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است. . علاوه بر این افراد با معلولیت در دریافت تحصیل با مشکلات روبرو هستند و بر طبق گزارشات قانون حقوق معلولین در مجموع نادیده گرفته شده است.
ایالات متحده آمریکا
توصیه: حفظ مقررات قانون اساسی برای ضمانت از حق عبادت
واقعیت در عمل: ایران فقط ادیان اسلام، یهودی، مسیحی، و زرتشتی را به رسمیت می شناسد. در حالیکه این سه مذهب غیر اسلامی حق عبادت محدودی دارند، مذاهب به رسمیت شناخته نشده، مثل بهایی ها، با آزار و تعقیب گسترده ایی روبرو هستند. حتی برخی گروه های مذهبی شناخته شده هم با محدودیت های شدیدی روبرو هستند. مسئولین، کلیساهای مسیحیان و نمازخانه های صوفی را بسته اند؛ مانع ساختن مساجد و اجرای مراسم نماز عید جماعت مسلمانان سنی شده اند؛ و به جلسات غیر رسمی مسیحیان پروتستان در خانه های خصوصی حمله کرده اند. به علاوه کلیساها اجازه آموزش دینی به مسلمانان را ندارند. در حال حاضر دست کم ۳۰۰ نفر از پیروان مذاهب به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان بسر می برند.
ایتالیا
توصیه: ضمانت کامل برای حق آزادی بیان، مطبوعات و کنشگری سیاسی، از جمله با تصویب راههای مشخص به منظور اجرای مواد ۲۴، ۲۵، ۲۶ و ۲۷ قانون اساسی ایران
واقعیت در عمل: دولت ایران مطبوعات، تظاهرات و کنشگری سیاسی را بطور روزافزونی محدود کرده است. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات مصوب ۱۳۹۲ قوانین جزایی، روشهای بیان، تجمع و گردهمآیی تحت حفاظت بین المللی را غیرقانونی اعلام کرده و محدود می کند. دهها رسانه تعطیل و هزاران وب سایت مسدود شده است. تجمعات خصوصی سیاسی، کارگری و مذهبی محدود شده است. دست کم ۹۰۰ نفر از جمله مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی، حامیان حقوق زنان و اقلیت ها و پیروان مذاهب، بخاطر استفاده از حقوق خود یا بطور خودسرانه بازداشت و یا بعد از محاکمات غیر عادلانه زندانی شده اند. تقریبآ کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر تعطیل شده اند.
توصیه: در مورد دستگیرشدگان بعد از انتخابات رئیس جمهوری، احترام کامل به حق محاکمه عادلانه تمام افراد دستگیر و بازداشت شده به اجابت از مواد ۳۲،۳۵، ۳۸ و ۳۹ قانون اساسی ایران
واقعیت در عمل: بسیاری از بازداشت شدگان بعد از انتخابات ۱۳۸۸ از داشتن دادگاه عادلانه محروم ماندند. در ایران، بازداشت شدگان بلافاصله بعد از دستگیری به سلول انفرادی بدون امکان تماس با خانواده منتقل می شوند. قانون ایران به مسئولان اجازه می دهد که تا پایان بازجویی ها تماس با وکیل را ممنوع کنند که در نتیجه متهمین یا از داشتن وکیل محروم می مانند یا تا زمان محاکمه حق مشورت با مشاور حقوقی را ندارند. همچنین مسئولان مکررا از در اختیار گذاشتن اطلاعات پرونده و اتهامات و شواهد به وکلای مدافع خودداری می کنند. برخی از محاکمه ها فقط برای چند دقیقه به طول انجامید و متهمین اجازه دفاع پیدا نمی کنند. شکنجه و رفتار خشن دیگر، به ویژه به منظور گرفتن اعتراف، همچنان ادامه دارد.
ایرلند
توصیه: برداشتن گام های لازم برای اصلاح مقررات تبعیض آمیز قوانین جزایی و مدنی، از جمله حقوق برابر زنان در ازدواج، دسترسی به عدالت و تبعیضات قانونی
واقعیت در عمل: زنان ایرانی همچنان با تبعیض در قانون و در عمل روبرو هستند. زنان فقط در شرایط “عسر و حرج” می توانند تقاضای طلاق کنند و در اکثر موارد برای ازدواج احتیاج به موافقت سرپرست مرد دارند. آنها نمی توانند ملیت خود را به همسر غیر ایرانی یا فرزندشان منتقل کنند. زنان بدون اجازه یک سرپرست مرد اجازه گرفتن پاسپورت یا خروج از ایران را ندارند. ارزش قانونی و مادی زن در قانون مدنی و کیفری ایران نصف مرد است. در اکثر موارد شهادت یک زن در دادگاه، از نظر قانون نصف یک مرد محسوب می شود. ازدواج در سنین پایین قانونی و به ویژه برای دختران در حال ازدیاد است. ایران هنوز موفق به گذراندن قانون ضدخشونت خانگی نشده است.
توصیه: استحکام همکاری با نهادهای غیردولتی و ضمانت اینکه بر پایه تعهدات خود براساس میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، حقوق کلیه مدافعان حقوق بشر بر طبق قانون ایران رعایت خواهد شد و اینکه آزادی تجمع در قانون محفوظ است
واقعیت در عمل: به گفته گروه های داخلی، مسئولان، نهادهای غیر دولتی را اکثرا بی اهمیت تلقی کرده و حتی رقبای خود می دانند، و در نتیجه بسیاری از بخشهای دولتی همکاری درستی با آنها نمی کنند. مسئولان، کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان در کشور را تعطیل کرده و مانع نامزدی برخی از افراد در انتخابات کانون وکلای ایران شده اند. علاوه بر این مدافعان حقوق بشر و وکلا بطور مرتب به جرایم مبهم و بسیار گسترده ایی مثل “تبلیغ علیه نظام’ یا “عضویت در یک تشکیلات غیرقانونی” متهم می شوند. تا بهمن ۱۳۹۲، دست کم ۹۰ مدافع حقوق بشر به وسیله ماموران بازداشت شده بودند.
برزیل
توصیه: گسترش حقوق تأمین شده در قانون ایران به همه گروه های مذهبی، از جمله جامعه بهایی
واقعیت در عمل: اقلیت های رسمی مذهبی – مسیحی، یهودی و زرتشتی – و اقلیت های غیر رسمی مانند بهاییان در موارد مجازات کیفری، قوانین ارث و حضانت فرزند با تبعیض روبرو می شوند. بهایی ها از ورود به دانشگاه ها و مشاغل دولتی ممنوع اند، مراکز کسب بهاییان تعطیل می شود و پروانه کار به آنها داده نمی شود. نوکیشان مسیحی یا بهایی تحت قوانین امنیتی ملی به دلیل به جا آوردن آداب مذهبی مجرم شناخته می شوند. سنی ها از ساختن مسجد در تهران ممنوع و در اجرای مراسم نماز عید با محدودیت هایی روبرو هستند. صوفی های گنابادی مورد هدف و بازداشت قرار می گیرند و عبادتگاه هایشان تخریب می شود. تا شهریور ۱۳۹۳ حداقل ۳۰۰ نفر از اقلیت های مذهبی در زندان بسر می برند.
توصیه: ایجاد یک چارچوب قانونی برای حفظ و ترقی حقوق زنان
واقعیت در عمل: زنان ایرانی همچنان در قانون و در عمل مورد تبعیض قرار می گیرند. بطور مثال در اکثر مواقع زنان برای ازدواج احتیاج به رضایت یک سرپرست مرد دارند و نمی توانند ملیت خود را به همسر غیر ایرانی یا فرزند خود منتقل کنند. بعلاوه بر طبق قانون دیه یا خون بهای یک زن نصف یک مرد است. بیکاری در زنان تقریبأ دوبرابر مردان است و مشارکت اقتصادی آنها تقریبأ نصف مردان است. زنان از داشتن برخی مشاغل دولتی مانند قضاوت محروم اند و اجازه تحصیل در برخی رشته های دانشگاهی را ندارند. ازدواج در سنین پایین قانونی و به ویژه برای دختران در حال ازدیاد است. علاوه براین ایران هنوز موفق به گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است.
توصیه: افزایش آزادی بیان و تجمع، و حراست همه گروهها، روزنامه نگاران و به ویژه حامیان حقوق بشر
واقعیت در عمل: دولت ایران مطبوعات، تظاهرات و کنشگری سیاسی را بطور روزافزونی محدود کرده است. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات مصوب ۱۳۹۲ قوانین جزایی، طیف گسترده ایی از روشهای بیان که حق آن در قوانین بین المللی حفظ شده است را غیرقانونی اعلام کرده و محدود می کند. تا امروز، دهها رسانه تعطیل و هزاران وب سایت مسدود شده است. دست کم ۹۰۰ نفر از جمله بیش از ۹۰ مدافع حقوق بشر و ۳۵ روزنامه نگار و وبلاگ نویس بخاطر استفاده از این حقوق خود یا بطور خودسرانه بازداشت و یا بعد از محاکمات غیر عادلانه زندانی شده اند. در حقیقت از سال ۱۳۸۹ تقریبآ تمام گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر تعطیل شده اند.
بلژیک
توصیه: حداقل، رعایت کمترین معیارها و مواد میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون حقوق کودک درباره مجازات اعدام، تا زمانی که این مجازات اعمال می شود
واقعیت در عمل: ایران با بیش از ۶۵۰ اعدام در سال ۲۰۱۳ میلادی و بیش از ۴۰۰ اعدام در نیمه اول سال ۲۰۱۴ میلادی دارای بالاترین سرانه اعدام در جهان است. اکثر اعدامها در ایران برای جرایمی است که در توضیح “خطرناک ترین جرائم” نمی گنجد. جرایم زیادی از جمله لواط، روابط نامشروع جنسی، و قاچاق مواد مخدر در ایران مستوجب اعدام شناخته می شوند. در برخی موارد افرادی به صرف کنشگری و داشتن اعتقادات سیاسی صلح آمیز اعدام شده اند. برخی روشهای اعدام وحشیانه و غیر انسانی مثل سنگسار اعدام آرام و در ملاعام — غالبأ در حضور کودکان — قانونی است. ایران مجازات اعدام برای نوجوانان مجرم را لغو نکرده است و تا کنون هفت نوجوان در سال ۲۰۱۴ میلادی اعدام شده اند.
بنگلادش
توصیه: تزئید تلاشهایی برای افزایش مشارکت زنان در تمام سطوح زندگی اجتماعی-اقتصادی، مطابق با پیشرفتهای حاصله از آموزشهای زنان
واقعیت در عمل: مشارکت زنان در دایره اجتماعی و اقتصادی ایران ضعیف مانده است. اشتغال و مشارکت اقتصادی زنان تقریبأ نصف مردان است و زنان نمی توانند مشاغل رتبه بالای دولتی از جمله قضاوت را اشغال کنند. ممنوع شدن اخیر زنان از ورود به برخی رشته های دانشگاهی ارزش پیشرفت های کسب شده در زمینه تحصیلات عالی را می کاهد. ازدواج در سنین پایین قانونی و در حال ازدیاد است و ایران هنوز موفق به گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است. به علاوه، براساس گزارش سال ۱۳۹۲ شکاف جنسیتی مجمع جهانی اقتصاد، ایران با توجه به نیروی کار و درآمد، در بین ۱۳۶ کشور رتبه ۱۳۰ام را داراست. در حال حاضر هیچ زنی در کابینه فعلی رئیس جمهوری وجود ندارد که به نداشتن نمایندگی کافی زنان در رتبه بالای تصمیم گیری منجر می شود.
بولیوی
توصیه: ادامه پشتیبانی از کار شورایعالی حقوق بشر برای تشکیل نهاد ملی حقوق بشر و همچنین اجرای بموقع یک طرح ملی برای حقوق بشر
واقعیت در عمل: ایران هنوز به پیشنهاد کشورهای عضو برای مطابقت شورایعالی حقوق بشر با اصول پاریس به منظور تبدیل آن به بنیاد ملی حقوق بشر عمل نکرده است. شورایعالی حقوق بشر یک نهاد دولتی باقی مانده است که بیشتر گردانندگان آن را مقامات رتبه بالای دولتی در قوه قضائیه، وزارت اطلاعات، وزارت فرهنگ، دفتر دادستانی، شورای عالی امنیت ملی، شهربانی، و مسئولین زندان تشکیل می دهند. علاوه بر این، گزارش ملی سال ۱۳۸۹ ایران برای بررسی ادواری جهانی به پیشنویس یک طرح ملی برای حقوق بشر از طرف شورایعالی حقوق بشر اشاره می کند. اما هیچگونه شواهدی که نشان دهنده تهیه چنین مدرکی یا تصویب آن از طرف مجلس باشد در دست نیست.
جمهوری چک
توصیه: هماهنگی کوشش ها به نحوی که باعث برخورداری موثر از حقوق اقتصادی، مدنی و فرهنگی، و برطرف کردن موانع در این زمینه بشود
واقعیت در عمل: ایران به برداشتن گام های مثبت و منفی در زمینه دستیابی به حقوق اقتصادی، مدنی و فرهنگی ادامه می دهد. درجهت مثبت، فقر مفرط و مرگ مادران و نوزادان کاهش یافته و کشور شاهد بالا رفتن سواد و ثبت نام در مدارس ابتدایی بوده است. با وجود بهبود کلی در توسعه انسانی، ایران همچنان در زمینه بیکاری و نابرابری درآمدها با چالش هایی روبروست. نابرابری بین مناطق شهری و روستایی ادامه دارد و بخش قابل توجهی از شهروندان از بیمه سلامت محروم اند. بهاییان و برخی از زنان برای ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی با مشکلاتی روبرو می شوند. اشتراک زنان در اقتصاد و بازار کار ضعیف مانده و میزان فارغ التحصیلی اقلیت های قومی پایین است.
توصیه: ایجاد فضای پاسخگویی اکید اعضای پلیس و ارتش، ماموران زندان و بازداشتگاه و قضایی برای هر گونه نقض حقوق بشر به ویژه برای شکنجه
واقعیت در عمل: شکنجه و رفتارهای خشن دیگر، به ویژه در دوران قبل از محاکمه، همچنان در ایران ادامه دارد. بازداشت شدگان از زندان انفرادی طولانی مدت، ضرب و شتم، آویزان کردن، سوزاندن، اعدام ساختگی، تهدید به تجاوز جنسی و غیره توسط بازجو ها گزارش می دهند. در حالیکه در یک یا دو مورد پرونده های جنجالی، متهمین دون پایه محاکمه و محکوم شده اند اما بسیاری از اتهامات شکنجه حتی بررسی نمی شوند و کسی هم مسئول شناخته نمی شود. برخی وکلای مدافع صرفا به دلیل مطرح کردن شکنجه موکل شان متهم به جرایمی شدند.
توصیه: برقراری مکانیزم موثری برای شکایت قربانیان شکنجه
در حالی که قانون اساسی و قوانین دیگر در عمل شکنجه را ممنوع می کنند، اما توضیح قانونی شفافی از شکنجه داده نشده است. تا امروز هیچ مکانیزم موثری برای شکایت و رسیدگی به اتهامات شکنجه دائر نشده است و بر خلاف ادعای دولت در جواب گزارشگر ویژه ایران که با متهمین به شکنجه “با شدت برخورد خواهد شد”، بخش بزرگی از موارد گزارش شده شکنجه نه بررسی و نه پیگرد قانونی شده اند. گروه های قربانیان که خواستار پاسخگویی مسئولان هستند مورد آزار قرار می گیرند. قربانیانی که علیه شکنجه گران شکایت می کنند تهدید شده و اکثرا شکایت خود را پس می گیرند. برخی از وکلای مدافع فقط به دلیل مطرح کردن شکنجه موکلان شان در دادگاه، به جرایمی متهم شده اند.
دانمارک
توصیه: برداشتن گامهای فراتر برای حذف شکنجه و انواع دیگر بدرفتاری، و تضمین یک سیستم قضایی موثر و بی طرف
واقعیت در عمل: شکنجه و رفتارهای خشن از جمله زندان انفرادی طولانی مدت، ضرب و شتم، آویزان کردن، سوزاندن، اعدام ساختگی، تهدید به تجاوز جنسی و غیره همچنان در ایران رواج دارد. در اکثر موارد هدف این آزارها گرفتن اعتراف برای استفاده بعدی در محاکمه است. قانون ایران به مسئولان اجازه می دهد که تا پایان بازجویی ها از دراختیار گذاشتن وکیل خودداری کنند. بسیاری از متهمین تا قبل از محاکمه از داشتن وکیل یا اجازه مشاوره حقوقی محروم می مانند. علاوه بر این وکلا اکثرا دسترسی به اطلاعات و اتهامات پرونده ندارند. گزارشگر ویژه ایران نگرانی خود را از نفوذ عمیق مامورین امنیتی بر روی قضات و نحوه محاکمه ابراز کرده است.
توصیه: برداشت کلیه گامهای لازم برای تضمین حمایت از اقلیت های مذهبی، همچنین اعمال پیشنهادهای گزارشگر ویژه در مورد تامین مسکن مناسب بعد از بازدید او در سال ۱۳۸۵
واقعیت در عمل: بنا به گزارش ها، در سراسر ایران از مذهب بعنوان وسیله ایی برای محروم کردن افراد از شغل، مسکن، و دسترسی به خدمات اجتماعی استفاده می شود. گروه های شناخته نشده مثل بهائیان، رسما از ثبت نام در دانشگاه و اشتغال در پست های دولتی محروم اند، و مسئولان مرتبا محل کسب و کار آنها را تعطیل کرده، از دادن جواز کار به آنها خودداری می کنند. با وجود پیشنهادات گزارشگر ویژه مسکن، تخریب و تصرف اماکن بهایی – مانند خانه ها، املاک، و گورستان ها – همچنان ادامه دارد. در حال حاضر دست کم ۳۰۰ نفر پیروان مذاهب رسمی و غیر رسمی از جمله بهائیان، مسلمانان سنی و صوفی، مسیحیان پروتستان، ویارسان به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان بسر می برند.
توصیه: برداشتن گام های به موقع و گسترده برای تضمین حق ابراز مخالفت برای شهروندان خود
واقعیت در عمل: دولت ایران مطبوعات، تظاهرات و کنشگری سیاسی را بطور روزافزونی محدود کرده است. قانون جرائم رایانه ایی و قانون مطبوعات مصوب ۱۳۹۲ قوانین جزایی، طیف گسترده ایی از روش های بیان که حق آنها در قوانین بین المللی حفظ شده است را غیرقانونی اعلام کرده و محدود می کند. علاوه بر این قوانین جزایی شامل مقررات منع “بی احترامی” به مقامات بالا رتبه است. تا امروز، دهها رسانه تعطیل شده و هزاران وب سایت مسدود شده است. دست کم ۹۰۰ نفر از جمله مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی، حامیان حقوق زنان و اقلیت ها و افراد مذهبی، بخاطر استفاده از این حقوق خود، یا بطور خودسرانه بازداشت و یا بعد از محاکمات غیر عادلانه زندانی شده اند.
رومانی
توصیه: احترام به آزادی مذهبی، و تضمین محاکمه عادلانه و شفاف برای اعضای دیانت بهائی، با اجابت کامل به تعهداتی که بعنوان یک کشور عامل به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و دیگر ابزار حقوق بشر به ان متعهد شده است
واقعیت در عمل: دست کم ۳۰۰ نفر اعضا اقلیت های مذهبی – از جمله مسیحیان پروتستان، مسلمانان سنی و صوفی، یارسان و بیش از ۱۰۰ بهایی، به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا برنامه ریزی های اجتماعی در زندان بسر می برند. مسئولان همچنین کلیساهای مسیحیان و نمازخانه های صوفی را بسته اند؛ مانع ساختن مساجد و اجرای مراسم نماز عید جماعت مسلمانان سنی شده اند؛ و به جلسات غیر رسمی بهاییان و مسیحیان در خانه های خصوصی حمله کرده اند. بنا به گزارشها محاکمه هفت نفر رهبران بهایی، که در سال ۱۳۸۷ دستگیر شده و محکومیت ۲۰ سال زندان را می گذرانند، مملو از موارد نقض آیین دادرسی بوده است. اکثرا گزارش می شود که بهائیان به وکیل و پرونده خود دسترسی نداشته و در دوران محاکمه با دشمنی آشکار قاضی روبرو می شوند.
سریلانکا
توصیه : ادامه تلاشهای خود برای تقویت و حمایت از حقوق بشر مطابق با معیارهای فرهنگی مردم ایران
واقعیت در عمل: بطور کلی ایران موفق به اجرای وظائف معاهده حقوق بشر خود نشده است وبسیاری از حقوق تضمین شده در قانون اساسی را نادیده گرفته است. شکنجه رواج دارد و اعترافات اجباری مرتبا به عنوان جزئی از محاکمات غیرعادلانه استفاده میشود؛ مسئولین صدها نفر را به دلایل بیان، تجمع و گردهمایی های قانونی بازداشت میکنند؛ زنها و اقلیت های مذهبی و قومی در تحصیل و کار با تبعیض روبرو هستند. ایران همچنان دچار چالش هایی در زمینه بیکاری و نابرابری درآمد است و بخش قابل توجهی از مردم از بیمه سلامت برخوردار نیستند.
توصیه: ادامه سیاست های خود برای ترویج گفتگو میان ادیان و تمدن ها در سطوح ملی و بین المللی
واقعیت در عمل: در سال ۱۳۸۹ کمیته رفع تبعیض نژادی از محدودیت آزادیهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای اقلیت ها و بیانیه های تبعیض آمیز مقامات رسمی و رسانه ها ابراز نگرانی کرد. آذری ها و اعراب اهوازی از آموزش دانش آموزان به زبان محلی محرومند و کردها با تبعیض مسکن و فشارهای اقتصادی روبرو هستند. کنشگران فرهنگ اقلیتها از جمله بسیاری از کردها که به جرائم امنیت ملی متهم میشوند، مورد هدف قرار میگیرند. رسانه ها و سایتهای وابسته به دولت بطور علنی به تهییج نفرت علیه بهایی ها، از جمله معرفی بهاییان بعنوان خائن و جاسوس، میپردازند. مجرمین جنایات علیه بهاییان مسئول اعمالشان شناخته نمیشوند که ایجاد نوعی فضای معافیت از مجازات میکند.
سودان
توصیه: تشدید کنشگری های خود برای گنجاندن فرهنگ ها و رسوم مختلف در قوانین ملی
واقعیت در عمل: در حالیکه ارگانهای دولتی تلاش در حفظ کلیسا ها و اماکن مقدسه ادیان رسمی کرده و کنفرانس هایی در شناخت فرهنگی بر پا کرده اند، اما هیچگونه تلاشی برای گنجاندن فرهنگ و آداب و رسوم های مختلف در قانون صورت نگرفته است. گروه های زیادی چه در عمل و چه در قانون، همچنان مورد تبعیض قرار میگیرند. اقلیت های قومی و زبانی در حق آموزش زبان و فرهنگ خود دچارمحدودیت هایی هستند. اقلیت های رسمی مذهبی – مسیحی، یهودی، زرتشتی – در موارد ارث، مجازات کیفری، و حضانت فرزند با تبعیضاتی روبرو هستند. گروههای غیررسمی مثل بهاییان بطور قانونی از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی محرومند.
سوریه
توصیه: ادامه ترویج ابتکارها برای گفتگوی میان فرهنگی
واقعیت در عمل: در سال ۱۳۸۹ کمیته رفع تبعیض نژادی از محدودیت آزادیهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای اقلیت ها و بیانیه های تبعیض آمیز مقامات رسمی و رسانه ها ابراز نگرانی کرد. آذری ها و اعراب اهوازی از آموزش دانش آموزان به زبان محلی محرومند و کردها با تبعیض مسکن و فشارهای اقتصادی روبرو هستند. کنشگران فرهنگ اقلیتها از جمله بسیاری از کردها که به جرائم امنیت ملی متهم میشوند، مورد هدف قرار میگیرند. رسانه ها و سایتهای وابسته به دولت بطور علنی به تهییج نفرت علیه بهایی ها، از جمله معرفی بهاییان بعنوان خائن و جاسوس، میپردازند. مجرمین جنایات علیه بهاییان مسئول اعمالشان شناخته نمیشوند که ایجاد نوعی فضای معافیت از مجازات میکند.
شیلی
توصیه: انجام اقداماتی برای تضمین برابری زنان بر طبق قانون
واقعیت در عمل: زنان ایرانی همچنان در قانون و در عمل مورد تبعیض قرار میگیرند. بطور مثال در اکثر مواقع زنان برای ازدواج احتیاج به رضایت یک سرپرست مرد دارند و نمیتوانند ملیت خود را به همسر غیر ایرانی یا فرزند خود منتقل کنند. بعلاوه بر طبق قانون دیه یا خون بهای یک زن نصف یک مرد است. بیکاری در زنان تقریبأ دوبرابر مردان است و مشارکت اقتصادی آنها تقریبأ نصف مردان است. زنان از داشتن بعضی مشاغل دولتی مثل قضاوت محروم اند و اجازه تحصیل در برخی رشته های دانشگاهی را ندارند. ازدواج در سنین پایین قانونی و به ویژه برای دختران رو به افزایش است. علاوه براین ایران هنوز موفق به گذراندن قانون عدم خشونت خانگی نشده است.
توصیه: پیگیری دعوت دائمی از رویه های ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد
واقعیت در عمل: با وجود “دعوت باز” ایران از گزارشگران ویژه سازمان ملل، از سال ۱۳۸۳ تا کنون به هیچیک اجازه بازدید نداده است. تقاضای هفت روشهای ویژه، از جمله احمد شهید گزارشگر ویژه، برای بازدید از ایران بدون جواب مانده است.
توصیه: تضمین حمایت از حقوق مدنی و سیاسی عموم، به ویژه مخالفان و اعضای گروه های اقلیت
واقعیت در عمل: از سال ۱۳۹۲ قانون جزا، حقوق مدنی و سیاسی را محدود کرده و اجازه میدهد که مدافعان حقوق بشر، وکلا، دانشجویان، و اقلیت ها به اتهامات مبهم و وسیعی مانند “تبلیغ علیه نظام” مجرم شناخته بشوند. کلیه گروه های مستقل اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان بوسیله مسئولین بسته شده است. اقلیت های رسمی مذهبی – مسیحی، یهودی، و زرتشتی – و گروه های غیررسمی مثل بهاییان با تبعیض روبرو هستند. بهایی ها از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی محروم اند. نوکیشان بهایی یا مسیحی بطور مرتب تحت قوانین امنیت ملی به دلیل بجاآوردن آداب دینی مجرم شناخته میشوند. اقلیت های قومی و زبانی از آموزش زبان و فرهنگ خود ممنوع اند.
توصیه: تضمین اینکه افرادی صالح به ادعاهای شکنجه، مفقودی اجباری و دستگیری مخفیانه رسیدگی کنند و افراد مسئول مجازات شده و برنامه هایی برای ارائه غرامت به قربانیان دائر شود.
واقعیت در عمل: مقامات ایرانی در رسیدگی و تعقیب اکثر اتهامات شکنجه، ناپدید شدن ها، بازداشت محرمانه و کشتارهای غیر قانونی شکست خورده اند. در مورد چند پرونده جنجالی مرگ در اثر شکنجه مسئولین دست به اقداماتی دست زدند اما محاکمات عموما شفافیت نداشته و هیچ یک از مقامات بالا رتبه، با وجود شواهد دخالت آنها، مسئول شناخته نشدند. در عوض مامورین، گروه های قربانیان و روزنامه نگارانی که بدنبال جوابگویی مسئولین بوده اند را مورد آزار قرار داده اند. برخی از وکلای مدافع فقط به دلیل مطرح کردن شکنجه موکلین شان در دادگاه، به جرایمی متهم شده اند.
توصیه: تضمین حمایت از حقوق مدنی و سیاسی عموم، به ویژه مخالفان و اعضای گروه های اقلیت
واقعیت در عمل: از سال ۱۳۹۲ قانون جزا، حقوق مدنی و سیاسی را محدود کرده و اجازه میدهد که مدافعان حقوق بشر، وکلا، دانشجویان، و اقلیت ها به اتهامات مبهم و وسیعی مانند “تبلیغ علیه نظام” مجرم شناخته بشوند. کلیه گروه های مستقل اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان بوسیله مسئولین بسته شده است. اقلیت های رسمی مذهبی – مسیحی، یهودی، و زرتشتی – و گروه های غیررسمی مثل بهاییان با تبعیض روبرو هستند. بهایی ها از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی محروم اند. نوکیشان بهایی یا مسیحی بطور مرتب تحت قوانین امنیت ملی به دلیل بجاآوردن آداب دینی مجرم شناخته میشوند. اقلیت های قومی و زبانی از آموزش زبان و فرهنگ خود ممنوع اند.
فدراسیون روسیه
توصیه: ادامه تلاش برای اجرای تعهدات خود در زمینه حمایت حقوق بشر
واقعیت در عمل: نهادهای عهدنامه های سازمان ملل، روشهای ویژه و ارگان های غیر دولتی، در مورد برخورداری تقریبآ کلیه حقوق ذکر شده در معاهدات حقوق بشر که ایران نیز به آنها پیوسته هم چنان ابراز نگرانی جدی میکنند. این حقوق شامل حق حیات؛ مصونیت از شکنجه؛ آزادی های بیان، گردهمآیی،تجمع و مذهب؛ حق تحصیل، بهداشت، کار و دادگاه عادلانه؛ حق رعایت فرهنگ فردی؛ رفع تبعیض برای اقلیت های قومی و زنان؛ حقوق کودکان و غیره میباشد.
قرقیزستان
توصیه: تقویت مکانیزم هایی در سطح کشور برای پایین آوردن سطح فقردر میان گروههایی که از نظر اجتماعی آسیب پذیرند و مشکلاتی که با آنها روبرو هستند و همچنین در میان گذاردن تجربیات خود با کشورهای در حال توسعه علاقه مند
واقعیت در عمل: ایران پیشرفت های قابل توجهی در پایین آوردن فقر مفرط و کمک به تاسیس برنامه های اعتبار خرد داشته است. فقر در بین پناهندگان، خانه هایی که زنان هزینه آنها را تامین میکنند، و افراد معلول همچنان چشمگیر است. این آصیب ها به ویژه در مناطق روستایی و سرزمین های آبادنشده و اکثرا با جمعیت بالایی از اقلیت ها، دیده میشود. در حال حاضر اشتغال و مشارکت اقتصادی زنان تقریبا نصف مردان است وکارگران افغانی اکثرا یا دستمزد پایین و ناروایی دریافت میکنند یا با پرداخت نشدن دستمزدشان روبرو میشوند. علاوه بر این، کارگران غیرمتخصص کارخانه ها در اکثر موارد دستمزدی زیرمرز رسمی فقر دریافت میکنند.
قزاقستان
توصیه: ادامه عملکرد به توصیه های نهادهای مهم معاهده سازمان ملل متحد
واقعیت در عمل: پیشنهادهای نهادهای معاهده سازمان ملل از جمله، کمیته حقوق بشر، کمیته حقوق اقتصادی اجتماعی و فرهنگی، و کمیته رفع هرگونه تبعیض نژادی هم چنان در ایران اجرا نشده باقی مانده اند. برخی نکات نگران کننده برای نهادهای معاهده که همچنان بدون پاسخ مانده است عبارتند از محدودیت های سنگین در آزادی بیان، تجمع، گردهمآیی، و مذهب؛ محاکمات غیرعادلانه و شکنجه گسترده؛ بازداشت های مکرر خودسرانه؛ محدودیت حق تحصیل و کار؛ نقض گسترده حق حیات از طریق مجازات اعدام؛ کمبود حمایت از کودکان؛ و تبعیضات علیه زنان و اقلیت های قومی.
توصیه: رسیدگی به لغو اعدام نوجوانان
واقعیت در عمل: ایران مجازات اعدام بزهکارانی را که در سن زیر ۱۸ سال مرتکب جرایم مستحق اعدام شده اند را هنوز لغو نکرده است و حداقل هفت نوجوان را در نیمه اول سال ۲۰۱۴ میلادی اعدام کرده است. بازبینی اخیر قوانین جزایی شامل مقرراتی است که میگوید “اطفال در صورت ارتکاب جرم مبرا از مسئولیت کیفری هستند”. از نظر قانون “طفل” کسی است که به سن “بلوغ شرعی” نرسیده باشد. اما سن بلوغ همچنان برای دختران ۹ سال قمری و برای پسران ۱۵ سال قمری مقرر شده است. در قوانین جزایی جدید مجرمین نوجوان برای جرایمی مثل قاچاق مواد مخدر و دیگر “جرایم تعزیری از نظر اسلامی” به اعدام محکوم نمیشوند. با وجود این مجرمین نوجوان ممکن است به روش مقابله به مثل در قصاص به جرم قتل، یا درحد به جرم زنا یا لواط اعدام شوند.
قطر
توصیه: ادامه اجرای تدابیر و خط مشی ای برای پشتیبانی از نهادهای حقوق بشر و پیشرفت بیشتر در ترویج فرهنگ احترام به حقوق بشر
واقعیت در عمل: در حالیکه گزارش ملی سال ۱۳۸۹ ایران برای بررسی ادواری جهانی به پیشنویس یک طرح ملی برای حقوق بشراز طرف شورایعالی حقوق بشر اشاره میکند، اما هیچگونه شواهدی که نشان دهنده تهیه چنین مدرکی یا تصویب آن از طرف مجلس باشد در دست نیست.
لبنان
توصیه: ادامه کنشگری های خود برای حفاظت و ترویج حقوق بشر مطابق با ویژگی ها، ارزشها و احتیاجات جامعه ایران
واقعیت در عمل: بطور کلی ایران موفق به اجرای وظائف معاهده حقوق بشر خود نشده وبسیاری از حقوق تضمین شده در قانون اساسی را نادیده گرفته است. شکنجه رواج دارد و اعترافات اجباری مرتبا بعنوان جزئی از محاکمات غیرعادلانه استفاده میشود؛ مسئولین صدها نفر را به دلایل بیان، تجمع و گردهمایی های قانونی بازداشت میکنند؛ زنها و اقلیت های مذهبی و قومی در تحصیل و کار با تبعیض روبرو هستند. ایران همچنان دچار چالش هایی در زمینه بیکاری و نابرابری درآمد است و بخش قابل توجهی از مردم از بیمه سلامت برخوردار نیستند.
لهستان
توصیه: تضمین مطابقت کامل قوانین و اجرای آنها با شرایط ماده ۱۸ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و همچنین تعهدات دیگر آن بر پایه قانون بین المللی حقوق بشر
واقعیت در عمل: ادیان اسلام، یهودی، زرتشتی و مسیحی در قانون اساسی ایران به رسمیت شناخته میشوند. گروه های شناخته نشده مثل بهاییان بطور رسمی از ثبت نام در دانشگاهها و مشاغل دولتی محروم هستند، و مامورین دولتی بطور مرتب مراکز کسب و کار آنها را تعطیل کرده و از دادن جواز کار به آنها خودداری میکنند. مامورین دولتی همچنین کلیساهای مسیحی و نمازخانه های صوفی را تعطیل کرده اند؛ مانع ساختن مساجد سنی و اجرای نماز عید جماعت آنها شده اند، و به گردهم آیی های بهاییان و مسیحیان در منازل شخصی حمله کرده اند. دست کم ۳۰۰ نفر پیروان مذاهب به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان بسر میبرند.
توصیه: اجرای تحقیقات مستقل در مورد کشتار ها، دستگیری ها و بازداشت های پس از تظاهرات بعد ازانتخابات رئیس جمهوری ۱۳۸۸، از جمله امکان استفاده خشونت مفرط از طرف قوای انتظامی
واقعیت در عمل: بخش عمده شکنجه ها و قتل های گزارش شده پس از انتخابات ۱۳۸۸ رسیدگی و پیگیری قانونی نشده اند. مسئولین، گروه های قربانیان را که به دنبال پیدا کردن مسئولین این رفتارها بودند مورد آزار و اذیت قرار داده اند. مجلس فقط تحقیقاتی در مورد شکنجه ها و قتلهای بازداشتگاه کهریزک، جایی که پسر یکی از مقامات در زیر شکنجه جان خود را از دست داده بود، انجام داد. قربانیانی که شکایت میکنند مورد تهدید قرار گرفته و بسیاری شکایات خود را پس میگیرند. اکثر بازداشت شدگان به جرایم گسترده امنیت ملی متهم و در محاکماتی که استاندارد های بین المللی را رعایت نکرده محکوم شدند. برخی تا دو سال پس از بازداشت نه به جرمی متهم و نه محکوم شده اند.
توصیه: ضمانت دسترسی به وکیل و امکانات حقوقی برای بازداشت شدگان در رابطه با تظاهرات بعد از انتخابات رئیس جمهوری سال ۱۳۸۸
واقعیت در عمل: پس از انتخابات ۱۳۸۸ عده زیادی از بازداشت شدگان از جمله تظاهرکنندگان، روزنامه نگاران و کنشگران سیاسی، در محاکمات نمایشی تلویزیونی به جرایم امنیت ملی متهم و محکوم شدند. اعمال این افراد تقریبا همیشه بیان، تجمع و گردهمآیی صلح آمیز بوده است. متهمین همگی از داشتن وکیل محروم بوده و بسیاری شکنجه شده بودند. قوانین ایران اجازه میدهد که مسئولین تا پایان بازجویی ها متهمین را از حق دسترسی به وکیل محروم کنند به همین دلیل متهمین تا قبل از زمان دادگاه از دسترسی به مشاور حقوقی محروم بودند. وکلای مدافع از دستیابی به اطلاعات پرونده و شواهد موجود محروم میشدند. سه رهبر گروه های مخالف دولت از سال ۱۳۸۹ در حبس خانگی بسر میبرند.
توصیه: تاسیس یک نهاد ملی حقوق بشر (NHRI) با تابعیت کامل از اصول پاریس
واقعیت در عمل: ایران هنوز موفق به تاسیس یک نهاد ملی حقوق بشر با تابعیت کامل از اصول پاریس نشده است. این در حالی است که کشورهای عضو دولت ایران را تشویق کرده اند تا شورایعالی حقوق بشر موجود را با مطابقت با اصول پاریس، به سازمان ملی حقوق بشر کشور تبدیل کند. شورایعالی حقوق بشر در واقع یک نهاد دولتی است که گردانندگان آن را مقامات رتبه بالای دولتی در قوه قضائیه، وزارت اطلاعات، وزارت فرهنگ، دفتر دادستانی، شورای عالی امنیت ملی، شهربانی، و مسئولین زندان تشکیل میدهند.
لوکزامبرگ
توصیه: همکاری با روش های ویژه سازمان ملل متحد، و پیگیری درخواست های گزارشگران ویژه برای بازدید، به همان گونه که امروز اعلان شد
واقعیت در عمل: در عمل ایران حداقل همکاری با روش های ویژه و دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر را کرده است. در سال ۱۳۹۱ از بین تمام کشورها، ایران با تعداد ۲۸، بالاترین رقم مکاتبات را از روشهای ویژه دریافت کرد– دولت فقط به نه مکاتبه پاسخ داد. با وجود “دعوت باز” از گزارشگران ویژه سازمان ملل، از سال ۱۳۸۳ تا کنون ایران اجازه بازدید به هیچ گزارشگری را نداده است. تقاضاهای هفت روشهای ویژه، از جمله احمد شهید گزارشگر ویژه، برای بازدید از ایران بدون جواب مانده است.
توصیه: احترام کامل به حقوق پیروان دین بهائی و تعقیب شرعی و قانونی کسانی که در مجامع مذهبی، رسانه ها واینترنت نفرت نسبت به انها را تحریک میکنند
واقعیت در عمل: بر خلاف ادعای دولت که بهایی از کلیه حقوق برخوردارند، دیانت بهایی قانونا به رسمیت شناخته نشده و بهاییان در صورت شناسایی از ورود به دانشگاهها و مشاغل دولتی محروم هستند. مسئولین مرتبا کسب و کار بهاییان را تعطیل کرده از دادن جواز کار به آنها خودداری میکنند. از بعد از انقلاب چندین قبرستان و اماکن مقدس بهایی، اخرین آنها در سنندج و شیراز، تخریب شده اند. رسانه های نیمه دولتی و وب سایت های وابسطه به دولت مرتبا مقاله ها و ویدئوهایی برای ایجاد ترس و تصویری ارعاب آمیز از بهاییان منتشر میکنند. موارد خشونت علیه افراد یا کسب و کار بهاییان که ناشی از این ترسهاست به ندرت رسیدگی میشود و مجرمان هرگز مسئول شناخته نمیشوند.
لیبی
توصیه: ادامه اقدامات و همکاری در سطح بین المللی به منظور تقویت مکانیزم بین المللی حقوق بشر؛ و به ویژه کمک به عملکرد این مکانیزم ها بر پایه غیرسیاسی و مذاکره بر پایه احترام و همکاری، که تحقق منافع جوامع بین المللی را تضمین میکند
واقعیت در عمل: ایران همچنان از همکاری مستقیم با مکانیزم های حقوق بشر سرباز میزند. پیشنهادات نهادهای معاهده در زمینه های مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انجام نشده باقیمانده است. در سال ۱۳۹۱، ایران ۲۸ پیشنهاد از روشهای ویژه سازمان ملل دریافت کرد و پاسخگوی تنها نه پیشنهاد بوده و کلیه تقاضاهای بازدید از کشور، از جمله تقاضای گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران، را رد کرده است. پاسخ های دولت به گزارشهای گزارشگر ویژه ایران به نحو غیرسازنده ایی پژوهش ها، واقعیت ها و نتایج را رد و تکذیب میکند. اظهارات ایران در شورای حقوق بشر بطور مرتب به گزارشگر ویژه ایران حمله و روشهای ویژه را بی اعتبار میکند.
مالزی
توصیه: تحقیق درباره امکان دریافت مجوز از شورایعالی حقوق بشر بعنوان سازمان ملی حقوق بشر ایران از طریق کمیته بین المللی هماهنگی
واقعیت در عمل: هیچ شواهدی از طرف دولت ایران یا در مدارک سازمان ملل در دست نیست تا قطعآ نشان بدهد که ایران در پی امکان تقاضا برای ثبت شورایعالی حقوق بشربه عنوان یک نهاد ملی حقوق بشر بوده یا نبوده است. شورایعالی حقوق بشر یک نهاد دولتی باقی مانده است که بیشتر گردانندگان آن را مقامات رتبه بالای دولتی در قوه قضائیه، وزارت اطلاعات، وزارت فرهنگ، دفتر دادستانی، شورای عالی امنیت ملی، پلیس، و مسئولین زندان تشکیل میدهند.
توصیه: ادامه تلاش و ابتکارها برای ترویج گفتگو میان ادیان و تمدنها، با در نظر گرفتن تاریخ، فرهنگ و سنت غنی خود، با تمرکز در موضوع ترویج و حمایت حقوق بشر و فرهنگ صلح
واقعیت در عمل: در سال ۱۳۸۹ کمیته رفع تبعیض نژادی از بیانیه های تبعیض آمیز مقامات رسمی و رسانه ها ابراز نگرانی کرد. آذری ها و اعراب اهوازی از آموزش دانش آموزان به زبان محلی محرومند و کردها با تبعیض مسکن و فشارهای اقتصادی روبرو هستند. کنشگران فرهنگ اقلیتها از جمله بسیاری از کردها که به جرائم امنیت ملی متهم میشوند، مورد هدف قرار میگیرند. کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان بسته شده اند. رسانه ها و سایتهای وابسته به دولت بطور علنی به تهییج نفرت علیه بهایی ها، از جمله معرفی بهاییان بعنوان خائن و جاسوس، میپردازند. مجرمین جنایات علیه بهاییان مسئول اعمالشان شناخته نمیشوند که ایجاد نوعی فضای معافیت از مجازات میکند.
مکزیک
توصیه: تضمین قانونی و عملی در مورد ضمانتهای اجرائی قانون که در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی پایه گذاری شده که شامل اصل فرض برائت است، همچنین پرهیز از مجازات برای عمل به حقوق دیگری که در این میثاق به رسمیت شناخته شده مثل ازادی بیان و،حق گردهمائی و تجمع
واقعیت در عمل: در حال حاضر حداقل ۹۰۰ نفر به دلیل مشارکت در اقدامات قانونی مثل آزادی بیان، گردهمآیی، تجمع و مذهب، یا در نتیجه محاکمات غیر عادلانه در زندان های ایران نگهداری میشوند. این بازداشت شدگان شامل مدافعان حقوق بشر، کنشگران سیاسی، روزنامه نگاران و اقلیت های قومی و مذهبی میشوند. قانون ایران اجازه میدهد که مسئولین بعد از بازداشت، تا زمان اتمام بازجویی ها اجازه استفاده از وکیل را به بازداشت شدگان ندهند. خیلی از افراد، اکثرآ برای گرفتن اعتراف به منظور استفاده بعدی در محاکمه، تحت شکنجه قرار میگیرند. متهمین از داشتن وکیل محروم اند و برخی اجازه مشورت قانونی تا قبل از محاکمه را ندارند. علاوه بر این وکلای مدافع اکثرا دسترسی به اطلاعات و اتهامات در پرونده را ندارند.
توصیه: رسیدگی با نظرمساعد به گنجاندن نتیجه همین بررسی در برنامه راهبردی ملی حقوق بشر که در بند ۱۲۴ گزارش ملی به آن اشاره شده است
واقعیت در عمل: در بند ۱۲۴ گزارش ملی بررسی ادواری جهانی سال ۱۳۸۹، دولت ایران گزارش میدهد که شورایعالی حقوق بشر در مشاوره با موسسات دولتی و غیردولتی مربوطه در حال پیشنویس یک مدرک جامع به مجلس به منظور تکمیل یک طرح استراتژیک اقدام ملی حقوق بشر است. تا کنون شواهد علنی دیده نشده که گویای پیشنویس چنین مدرکی از طرف شورایعالی حقوق بشر یا ارائه آن به مجلس یا دیگر ارگانهای دولتی مربوطه باشد.
توصیه: فراهم کردن دسترسی به شناسنامه و ملیت ایرانی برای تمام کودکانی که از مادران ایرانی متولد شده اند، بدون در نظر گرفتن ملیت پدر
واقعیت در عمل: در ایران امروز زنان نمیتوانند ملیت خود را به همسر غیر ایرانی یا فرزند خود منتقل کنند. بسیاری از ازدواجهای پناهندگان افغانی و مهاجرین دیگری که در ایران زندگی میکنند شناخته نشده است و فرزندان این ازدواج ها قادر به گرفتن تبعیت ایرانی نیستند. به علاوه کودکانی که در این ازدواجها به دنیا میآیند اغلب از تحصیل و خدمات بهداشتی محروم میمانند.
نیوزلند
توصیه: ضمانت اینکه محاکمه “یاران” با روش منصفانه و شفافی مطابق با قانون ایران و عدالت واقعی و رعایت تشریفات قانونی لازم انجام می پذیرد
واقعیت در عمل: محاکمه هفت مدیر جامعه بهایی در بهمن ماه ۱۳۸۸ انجام شد. پس از دستگیری این عده به مدت ۲۰ ماه بدون هیچ اتهامی در زندان نگهداری میشدند. این گروه فقط بمدت تقریبا یک ساعت قبل از محاکمه با مشاور حقوقی ملاقات کردند. آنها به جرم جاسوسی، تبلیغ علیه نظام، و ایجاد سازمانی غیرقانونی متهم و به بیست سال حبس محکوم شدند. به هیچیک از مدیران بهایی یا وکلای آنها نسخه ایی از اصل حکم یا حکم تجدید نظر داده نشده است. بطور کلی متهمین بهایی مرتب از مشکلات نگهداشتن وکیل، و روبرو شدن با دادگاه های غیرعادلانه و خصمانه گزارش میکنند. حداقل ۱۲۰ بهایی بخاطر بجاآوردن آداب دینی و مشارکت در امور جامعه در زندان بسر میبرند.
توصیه: پایبندی کامل به تعهدات بین المللی حقوق بشر که به آن متعهد است
واقعیت در عمل: نهادهای عهدنامه های سازمان ملل، روشهای ویژه و ارگان های غیر دولتی، در مورد برخورداری تقریبآ کلیه حقوق ذکر شده در معاهدات حقوق بشر که ایران نیز به آنها پیوسته است هم چنان ابراز نگرانی جدی میکنند. این حقوق شامل حق حیات؛ مصونیت از شکنجه؛ آزادی های بیان، گردهمآیی، تجمع و مذهب؛ حق تحصیل، بهداشت، کار و دادگاه عادلانه؛ حق رعایت فرهنگ فردی؛ رفع تبعیض برای اقلیت های قومی و زنان؛ حقوق کودکان و غیره میباشد.
نیکاراگوئه
توصیه: تشدید اقدامات خود برای پیشگیری از هر نوع تبعیض
واقعیت در عمل: اقلیت های قومی و مذهبی همچنان از نظر قانون و در عمل در ایران مورد تبعیض قرار میگیرند. زنان با تبعیض هایی در موارد ازدواج، ارث و دیه از نظر قانون و همچنین با محدودیت هایی در تحصیل دانشگاهی و میزان کمتر اشتغال در کار روبرو هستند. علاوه بر این، اقلیت ها محدودیت هایی در آموزش زبان و فرهنگ خود دارند. اقلیت های مذهبی در موارد ارث، مجازات کیفری و حضانت فرزند مورد تبعیض قرار میگیرند. ادیان شناخته نشده مثل بهائیان، از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی ممنوع اند. دست کم ۳۰۰ نفر از پیران مذاهب به دلیل اجرای مراسم دینی شان و یا سازماندهی برنامه های اجتماعی در زندان بسر میبرند.
هلند
توصیه: اتخاذ راههایی برای تضمین یک سیستم قضایی بیطرف و موثرو مطابق با اصول میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR)
توصیه: انجام اقداماتی برای تضمین رسیدگی و تعقیب قانونی و مجازات مقامات دولتی و امنیتی که در نقض حقوق بشر در رابطه با بازداشت های خودسرانه و غیررسمی و احتمال استفاده از شکنجه دست داشته اند.
واقعیت در عمل: هیچ اقدام مشخصی برای تضمین رسیدگی به بازداشت های خودسرانه و غیررسمی صورت نگرفته است. حداقل ۹۰۰ نفر – از جمله مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، کنشگران سیاسی و اقلیت های قومی و مذهبی – در حال حاضر در ایران به دلیل آزادی های تضمین شده بین المللی بیان، تجمع و گردهمآیی در زندان بسر میبرند. در بسیاری موارد بازداشت شدگان از شکنجه، رفتار خشن و دادگاه های غیرعادلانه گزارش میدهند. در حالیکه در یک یا دومورد پرونده های جنجالی، متهمین دون پایه محاکمه و محکوم شده اند اما بسیاری از اتهامات شکنجه حتی بررسی نمیشوند و کسی هم مسئول شناخته نمیشود. تقریبا هیچیک از مقامات بالارتبه با وجود شواهد دخالت آنها، مسئول شناخته نشده اند.
توصیه: تضمین دسترسی آزاد و بدون محدودیت به اینترنت
واقعیت در عمل: در بهمن ۱۳۸۸ دولت ایران قانون جرائم رایانه ایی را گذراند و از همان زمان سیستم پیچیده و پیشرفته فنی و اجرایی برای فیلتر کردن محتوا و محدود کردن دستیابی به اینترنت ایجاد کرده است. بر اساس بخشی از قانون جرائم رایانه ایی، موسساتی بوجود آمده اند که وظائفشان نظارت بر استفاده اینترنت و سانسور محتوای آن است. این موسسات با هماهنگی سپاه پاسداران وظیفه دارند استاندارد محتوای اینترنت را حفظ کنند. این گروهها با فیلترینگ و نظارت، افراد و گروهها را مورد هدف قرار میدهند – از جمله محکوم کردن کسانی که در فیسبوک نظراتشان را منعکس میکنند. حداقل ۱۵ روزنامه نگار و وبلاگ نویس در حال حاضر در ایران در زندان بسر میبرند.
توصیه: اتخاذ راههائی برای تضمین عدم اعمال هر گونه شکنجه یا مجازات و دیگر رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز
واقعیت در عمل: شکنجه و رفتارهای خشن دیگر، به ویژه در دوران قبل از محاکمه همچنان در ایران رواج دارد. بازداشت شدگان از زندان انفرادی طولانی مدت، ضرب و شتم، آویزان کردن، سوزاندن، اعدام ساختگی، تهدید به تجاوز جنسی و غیره توسط بازجو ها گزارش میدهند. در اکثر موارد هدف این آزارها گرفتن اعتراف است. محرومیت از مراقبت های پزشکی نیز رواج دارد. در حالیکه در یک یا دومورد پرونده های جنجالی، متهمین دون پایه محاکمه و محکوم شده اند اما بسیاری از اتهامات شکنجه حتی بررسی نمیشوند. علاوه بر این قوانین جزایی برخی اشکال شکنجه مثل، شلاق، سنگسار و قطع اعضا بدن را همچنان به عنوان مجازات مقرر میکند. همه ساله هزاران حکم شلاق اجرا میشود.
ویتنام
توصیه: افزایش تلاش برای حمایت بیشتر از حقوق اقتصادی و اجتماعی، و همچنین حقوق گروه های آسیب پذیر از جمله زنان، کودکان و افراد معلول
واقعیت در عمل: تحقق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ایران یکسان نیست. فقر مفرط و مرگ مادران و نوزادان کاهش یافته و کشور شاهد بالارفتن سواد و ثبت نام در مدارس ابتدایی بوده است. اما بیکاری زیاد و نابرابری درآمدها ادامه دارد. بسیاری از ایرانیان از بیمه سلامت بی بهره اند. ورود زنان به برخی رشته های دانشگاهی و مشاغل دولتی ممنوع است. اشتراک زنان در اقتصاد و بازار کار ضعیف است و ملیت زنانی که همسر خارجی دارند به فرزندانشان منتقل نمیشود. ازدواج سن پایین قانونی و به ویژه برای دختران در حال ازدیاد است. میزان فارغ التحصیلی کودکان اقلیت پایین است. افراد معلول در آموزش و تحصیل با مشکلات روبرو هستند و نابرابری درآمد تآثیر منفی بر روی آنها دارد.
توصیه: ادامه در نظر گرفتن تعامل بیشتر با مکانیسم های بین المللی حقوق بشر
واقعیت در عمل: بعلت نبودن اطلاعات کافی مشخص نیست که آیا ایران ارتباط مستقیم بیشتر با مکانیسم های بین المللی حقوق بشر را مورد بررسی قرار داده است. در عمل ایران حداقل همکاری را کرده است. در سال ۱۳۹۱ از بین تمام کشورها، ایران با تعداد ۲۸، بالاترین رقم مکاتبات را از روشهای ویژه دریافت کرد– دولت فقط به نه مکاتبه پاسخ داد. با وجود “دعوت باز” از گزارشگران ویژه سازمان ملل، از سال ۱۳۸۳ تا کنون ایران اجازه بازدید به هیچ گزارشگری را نداده است. تقاضاهای هفت روشهای ویژه برای بازدید از ایران بدون جواب مانده است. در آذر ماه ۱۳۹۰یک گروه کاری از طرف دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر برای آماده کردن بازدید کمیساریای عالی از ایران بازدید کردند، اما بازدید رسمی نهایی انجام نشد.
پاکستان
توصیه: تسریع تکمیل راهبردی طرح اقدام ملی برای حقوق بشر
واقعیت در عمل: در بند ۱۲۴ گزارش ملی بررسی ادواری جهانی سال ۱۳۸۹، دولت ایران گزارش میدهد که شورایعالی حقوق بشر در مشاوره با موسسات دولتی و غیردولتی مربوطه در حال پیشنویس یک مدرک جامع به مجلس به منظور تکمیل یک طرح استراتژیک اقدام ملی حقوق بشر است. تا کنون شواهد علنی دیده نشده که گویای پیشنویس چنین مدرکی از طرف شورایعالی حقوق بشر یا ارائه آن به مجلس یا دیگر ارگانهای دولتی مربوطه باشد.
چین
توصیه: ادامه پیشقدمی برای گفتگو میان فرهنگ ها به ویژه گفتگوی میان فرهنگی در مورد حقوق بشر
واقعیت در عمل: در سال ۱۳۸۹ کمیته رفع تبعیض نژادی از محدودیت آزادیهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای اقلیت ها و بیانیه های تبعیض آمیز مقامات رسمی و رسانه ها ابراز نگرانی کرد. اقلیتهای قومی و زبانی از آموزش دانش آموزان به زبان محلی محرومند و برخی دچار فشارهای اقتصادی قرار دارند. کنشگران مدافع حقوق اقلیتها مرتبا هدف قرار گرفته و بازداشت میشوند. کلیه گروه های مستقل و اصلی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان بسته شده اند. رسانه ها و سایتهای وابسته به دولت بطور علنی به تهییج نفرت علیه بهایی ها، از جمله معرفی بهاییان بعنوان خائن و جاسوس، میپردازند. مجرمین جنایات علیه بهاییان مسئول اعمالشان شناخته نمیشوند که ایجاد نوعی فضای معافیت از مجازات میکند.
ژاپن
توصیه: ارائه توضیح کامل به ارتباط بین رفتار محدودکننده مسئولان و قانون اساسی
واقعیت در عمل: در جواب گزارشگر ویژه ایران، دولت ادعا میکند که هرگونه عمل، به گفته ایی، محدود کننده در زمینه حقوق سیاسی و مدنی مطابق با قانون ایران انجام گرفته است. در این پاسخ ها، موارد نقض مراحل دادرسی، شکنجه، مسئول شناخته نشدن مامورین، یا محدود کردن حقوق آزادی بیان، تجمع و گردهمآئی یا مورد بحث قرار گرفته و یا به استناد قوانین جزایی یا قانون اساسی، قانونی اعلام شده است.
کانادا
توصیه: اصلاح قانون مطبوعات خود با شرح استثنائاتی در ماده ۲۴ قانون اساسی به نحوی که با حقوق ضمانت شده بین المللی آزادی بیان و آزادی مطبوعات مغایرت نداشته باشد
واقعیت در عمل: قانون اساسی ایران، آزادی مطبوعات را – با تبصره هایی که قانون مطبوعات معین میکند – تا زمانی که با اصول اسلام و حقوق افراد مغایرت نداشته باشد رعایت میکند. قانون مطبوعات ایران – که در سال ۱۳۶۵ وضع و در سال ۱۳۷۹ اصلاح شده است – زبان مبهمی را در تبصره استفاده میکند که در آن رسانه ها را به اتخاذ یکی از پنج “رسالت” پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی، رفع احتیاج جامعه و پیروی از تعالیم اسلامی دعوت میکند. بر اساس این مقررات گسترده، مسئولین – حتی با اتهام تخطی از قانون و قبل از انجام بررسی – روزنامه ها را تعطیل، وب سایت ها را بلاک و روزنامه نگاران را بازداشت میکنند. در شهریور ۱۳۹۳ بیش از ۳۵ روزنامه نگار و بلاگ نویس در زندان بسر میبرند.
توصیه: آزادی یا اعلان اتهام و محاکمه – با روشی مطابق با استاندارد بین المللی محاکمه عادلانه و همچنین قانون اساسی ایران – کلیه افراد بازداشت شده در رابطه با تظاهرات بعد از انتخابات رئیس جمهوری سال ۱۳۸۸
واقعیت در عمل: از سال ۱۳۸۹سه تن از رهبران گروه های مخالف در حبس خانگی بسر میبرند. بعد از انتخابات سال ۱۳۸۸ بسیاری از دستگیرشدگان – دانشجویان، کنشگران سیاسی، مدافعان حقوق بشر، و تظاهرکنندگان – اکثرأ به دلیل بیان، تجمع و گردهمآیی های صلح آمیز – به جرائم گسترده امنیت ملی از جمله “اقدام بر علیه امنیت ملی از طریق شرکت در تجمع غیرقانونی” متهم و محکوم شدند. بسیاری از دستگیرشدگان تا دو سال پس از دستگیری نه به جرمی متهم و نه محکوم شدند. بسیاری بدون اطلاع از خانواده و زیر شکنجه و حبس های انفرادی طولانی برای ماهها نگهداری شدند. در اکثر محاکمات استانداردهای بین المللی رعایت نشد و دسترسی به وکیل مدافع برای بسیاری ممنوع شد.
توصیه: رسیدگی و تعقیب قانونی همه افراد، از جمله مامورین دولتی و افراد شبه نظامی مظنون به بدرفتاری، شکنجه یا کشتن افراد، از جمله تظاهر کنندگان، کنشگران سیاسی، مدافعین حقوق بشر، و روزنامه نگاران
واقعیت در عمل: مقامات ایرانی در رسیدگی و تعقیب اکثر اتهامات شکنجه و کشتارهای غیر قانونی از سال ۱۳۸۸ تا کنون شکست خورده اند. در مورد چند پرونده جنجالی مرگ در اثر شکنجه مسئولین دست به اقداماتی زدند اما محاکمات عمومأ شفافیت نداشته و هیچ یک از مقامات بالارتبه، با وجود شواهد دخالت آنها، مسئول شناخته نشدند. علاوه بر این، به اظهار کارشناسان سازمان ملل، دولت بطور گسترده و سیستماتیک از روش شکنجه استفاده میکند. گروه های قربانیان و روزنامه نگارانی که بدنبال جوابگویی مسئولین بوده اند هم مورد آزار قرار گرفته اند.
بیستمین نشست بررسی ادواری جهانی وضعیت حقوق بشر کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل (یو پی آر)، از روز 27 اکتبر در مقر این شورا در شهر ژنو آغاز و تا 7 نوامبر ادامه خواهد داشت که بررسی دوره ای وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، در دستور کار آن قرار دارد. ساز و کار بررسی ادواری جهانی موسوم به Universal Periodic Review (یو.پی.آر)، که در پنجمین نشست شورای حقوق بشر در تاریخ 28 خرداد 86، با اجماع اعضاء به تصویب رسیده و بنیان گذاری شد، رویه ای دائمی است که در چارچوب آن وضعیت حقوق بشر کلیه کشورها در دوره های مشخص(چهار سال و نیم) مورد بررسی قرار می گیرد. ساز و کار مزبور به عنوان مهمترین ابزار نظارتی شورای حقوق بشر با هدف نظارت، ارتقاء و حمایت از حقوق بشر در تمامی کشورهاست که مبتنی بر گفتگو و همکاری و بر مبنای اطلاعات قابل اتکاء و هدفمند و رفتار برابر با تمام دولتها، استوار می باشد. فرایند به نحوی است که کشورهای تحت بررسی در یک گفتگوی تعاملی و متقابل در برابر جامعه جهانی، به طور کامل درگیر مباحث حقوق بشری خود می گردند.
