طولانی تر شدن زمان رسیدگی به پرونده پناهجویان در ترکیه
معضلات و مشکلات پناهجویان ایرانی در ترکیه
طولانی تر شدن زمان رسیدگی به پرونده پناهجویان در ترکیه
دوشنبه ۲ شهريور ۱۳۹۴ – ۲۴ اوت ۲۰۱۵
پناهجویان شهرهای ازمیر و مانیسا به دلیل طولانی شدن رسیدگی به پروندههای خود درتاریخ ۲۰آگوست ۲۰۱۵ در مقابل سازمان آسام شهر ازمیر، که (شریک حقوقی دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل) در ترکیه است، تجمع اعتراضی انجام داده و خواستار رسیدگی به وضعیت خود شدند. نوشتار پیشرو گزارشی است، که به صورت مصاحبه مستقیم با پناهجویان از وضعیت آنها در کشور ترکیه تهیه گردیده است. پناهده کیست؟ طبق عهدنامه ۱۹۵۱ ژنو و قطعنامه ۴۲۸ اجلاس عمومی سازمان ملل متحد (۱۴ دسامبر ۱۹۵۰) واژه پناهنده به اشخاص زیر اطلاق میشود: اشخاصی که به دلایلی از قبیلنژاد، دین، ملیت، عضویت در یک گروه مخصوص اجتماعی و عقیدتی سیاسی از تحت ظلم قرار گرفتن ترس دارند، کسانی که خارج از کشور متبوعه میباشند و مایل یا قادر به بهره مند شدن از حمایت کشور خود نیستند یا اشخاصی که ملیت مشخصی نداشته و خارج از کشور محل اقامت خود میباشند و قادر یا مایل (به دلیل ترس از تحت ظلم قرار گرفتن) به بازگشت به آن کشور نیستند. پناهجویی تا پناهندگی ونحوه رسیدگی به پروندها در کشور ترکیه پناهجو شخصی است که تقاضای پناهندگی نموده، اما هنوز تصمیمی در مورد روشن شدن وضعیت پناهندگی خویش را دریافت ننموده باشد. ادعای پناهجویان برای محافظت در روش ارزیابی تعیین وضعیت پناهندگی فردی «RSD» قرار میگیرد، که به طور موثر با ثبت نام پناهجو شروع میشود. پس از ثبت نام، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد با استفاده از یک مترجم پناهجو را واجد شرایط مصاحبه میسازد. روند مصاحبه منجر به یک تصمیم گیری عقلانی در مورد اینکه آیا وضعیت پناهندگی اعطا میشود یا نه میشود. که به صورت کامل تر و سادهتر برای رسیدن مرحله پناهندگی و انتقال به کشور سوم بایداز پنج مرحله عبور کرد. ثبت نام درکمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل که از سال ۲۰۱۳ توسط آسام که (شریک حقوقی دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در ترکیه) انجام میشود. مرحله پیش از مصاحبه، مصاحبه اصلی، قبولی در مصاحبه اصلی، تعیین کشور و مرحله مصاحبه کشور و معرفی به سفارت کشور مربوطه که بنا به قوانین موجود هر کشور پناهجو مورد ارزیابی و کنترل امنیتی آن کشور قرار میگیرد. زمان رسیدگی به این روند معمولا بین ۲ تا ۴ سال متغیر بوده وهمچنین در صورت رد درخواست به پناهجو فرصت بیشتر داده میشود تا درخواست مجدد او مورد بررسی قرار بگیرد. مشکلات پناهجویان در کشور ترکیه مشکلات کاروخطراتی که در حین کار برای پناهجویان رخ میدهد. یکی از مشکلاتی که همواره پناهجویان را درکشورترکیه تهدید میکند موضوع کار و مشکلات وابسته به آن میباشد. به دلیل اینکه پناهجویان از سازمانی در کشور ترکیه حمایت مالی نمیشوند مجبور به انجام کار به خصوص کارهای سخت و طاقت فرسا با دستمزد پایین میشوند. رویا. ر یکی از پناهجویان در شهر ازمیر در این خصوص میگوید: «برای اتباع خارجی، بخصوص پناهجویان کار بسیار سخت پیدا میشود واگر هم کاری باشه بین ۱۲ تا ۱۵ ساعت به صورت مداوم باید کار کرد در بعضی مواقع بدون مرخصی هستند و چون ما اینجا اجازه کار نداریم، هرگونه سختی را باید به جان بخریم شاید، آخر ماه ۹۰۰ لیر حقوق به ما بدهند، که این مبلغ کفاف مخارج زندگیمان را نمیدهد، در مواردی هم دیده شده کارفرما کارگر پناهجو را اخرج کرده واز دادن حقوق و مزایای آن امتناع میکند. قبلا شهرداریهای شهرهای مختلف ترکیه، با کمکهای «سوسیال»، هرچند اندک خدماتی به پناهجویان ارائه میدادند، ولی اکنون به دلیل سیل عظیم پناهجویان سوری و عراقی، این کمکها نیز قطع شده است. این پناهجو میافزاید:» خانم هادر برخی مواردمعرض خطرات بیشتر در حین کار قرار میگیرندو سواستفاده جنسی و برده کشی یکی از این موارد است. او تصریح کرد مجبوریم تن به هر سختی در اینجا بدهیم، به امید اینکه شاید، در آینده کشوری ما را بپذیرد؛ نه پشتیبانی داریم و نه سازمانی به فکر پشتیبانی از ماست. « نداشتن بیمه، خطرات واتفاقات در حین انجام کار گاهی مواقع اتفاقات خطرناکی برای پناهجویان بدلیل رعایت نکردن ایمنی کار از سوی کارفرما در حین کار رخ میدهد که جبران این گونه خسارتها در بعضی موارد غیر ممکن میباشد. وهمچنین عدم بیمه ننمودن پناهجویان از سوی کارفرما خود باعث متضرر شدن پناهجویان پس از دیدن خسارت میگردد. علیرضا. ج یکی از پناهجویان است که در شهر مانیسا اقامت دارد او که در هنگام کار با دستگاه مکش، سه انگشت خود را از دست داده، از مشکلات خود چنین میگوید: به هر دری زدم نتوانستم کمکی برای جراحی دستانم از سازمانی بگیرم، کارفرما اصلا توجهی به وضعیت من نکرد، انگار نه انگار در کارگاهش کار میکردم، به دلیل اینکه تسلط به زبان ترکی استانبولی نداشتم، هنگام آسیب دیدگی و انتقال به بیمارستان کارفرماا، به مسئولین بیمارستان و پلیس گفته بود که دستم زیر زنجیر موتور به این روز افتاده و دلش سوخته و مرا به اینجا آورده است. مدتها طول کشید که ثابت کنیم در محل کار این بلا سرم آمده، بعد از این ماجرا تا مدتها امید به زندگی نداشتم، ولی اکنون سعی کردم با این قضیه کنار آمده و به زندگی عادی خود بازگردم. علیرضا اضافه کرد: وکیل گرفتم و شکایت کردم، چندین بار به کمیساریای عالی پناهندگان مراجعه کردم ولی تاکنون صدایم به جایی نرسیده، منتظرم یکی از مسئولین اینجا صدای مرا بشنود تا شاید هزینههایی را که انجام دادهام را بتوانم پس بگیرم. طولانیتر شدن رسیدگی به پرونده پناهجویان مسعود و شقایق دو پناهجو دیگر در شهر دنیزلی درمورد طولانیتر شدن زمان رسیدگی به پروندهها این چنین میگویند، احتمال میدهیم، بدلیل جنگ در خاور میانه در سالهای اخیر ودر پی آن وضعیت بد اقتصادی، کشور ترکیه با سیل عظیم پناهجو مواجه شده که این موضوع باعث شده که روند، رسیدگی طولانیتر شود. این زوج افزودند:» بالغ بر۱۲ ماه است، که از زمان ثبت ناممان میگذرد، ولی تاکنون هیچ تماسی گرفته نشده، اگر وضصعیت به همین ترتیب ادامه یابد، سعی میکنیم به صورت قاچاقی به سمت یونان حرکت کنیم. « وضعیت اسکان در کشور ترکیه یکی دیگر از مشکلاتی که پناهندگان به صورت جدی با آن روبه رو هستند، اجاره مسکن میباشد. آکو. ر در این باره گفت: در اینجا مارو به چشم منبع مالی میبینند، به خارجیها مخصوصا پناهجویان سخت اعتماد میکنند. وچون ما ایرانیان ظاهر خودراهمیشه سعی کرده ایم حفظ کنیم، احساس میکنند، از وضع مالی خوبی برخورداریم و خانهها را با قیمت بیشتر از ارزش واقعی به ما اجاره میدهند، اینجا انرژی خیلی گران است، زمستانها با سرما مشکل داریم و تابستانها با گرما. در پایان باید اشاره کرد که به دلیل وضعیت سخت پناهجویان، وطولانیتر شدن زمان رسیدگی به پروندها سیل عظیمی از پناهجویان تصمیم میگیرند به صورت غیرمجاز (قاچاقی)، کشور ترکیه را به سمت اولین و نزدیکترین کشور اروپایی (یونان) ترک کنند و در این راه نیز خطرات و مشکلات زیادی آنان را تهدید میکند. آرون عسگری