شعله‌های آتش، شعله و گربه‌هایش را سوزاند : www.iranhrc.org
All Human Rights for all in Iranwww.iranhrc.org
در حاشیه نبود حمایت از حیوانات و مدافعان حقوق حیوانات در ایران؛
پنجشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۴ – ۰۳ سپتامبر ۲۰۱۵
|
اشاره: آتش ساعت ۶ صبح روز هفتم شهریورماه افروخته شد. سه ساعت پس از آن، درست در زمانی که شعله‌های آتش نشانده شد، «شعله رئوفی» مدافع حقوق حیوانات و ۲۰۰ قلاده گربه جان باخته بودند. «شعله رئوفی» موسس و بانی حیوان‌دوست «پناهگاه گربه‌های جانان» بود. این پناهگاه که در نزدیکی «پلنگ آب» در مسیر جاده «ماهدشت به اشتهارد»، ۱۰ سال پیش بنا شد و تا زمان حادثه، در آنجا از ۳۵۰ گربه نگهداری می‌شد. ماموران آتش نشانی و پلیس، علت آتش سوزی را اتصال سیم برق عنوان کردند؛ اما برخی از حامیان حیوانات معتقدند «این احتمال وجود دارد که در این اتفاق عوامل دیگری نیز دست داشته باشند، به دلیل اینکه این حامی حیوانات بار‌ها از طرف افراد محلی مورد تهدید و آزار قرار گرفته بود.» در موردی مشابه می‌توان به حادثه‌ای در هفته پیش اشاره کرد. در آن حادثه به یکی از حامیان حقوق حیوانات حمله شده و «دست او را با قمه زخمی کرده و شیشه‌های ماشینش را شکسته و وسایل داخل پناهگاه را ربوده بودند.» «هاله برومند» مدیر «پناهگاه رز» در منطقه «ورامین» پس از این حمله، به بیمارستان «طالقانی» منتقل شد. این حامی حیوانات در پناهگاه خود نزدیک به ۱۰۰ قلاده سگ را نگهداری می‌کرد. او در این رابطه می‌گوید «با کمک حامیان حیوانات، به حیوانات رسیدگی می‌کردیم؛ آن‌ها را انگل‌زدایی و واکسیناسیون می‌کردیم تا حیوانات بی‌گناه کشته نشوند.» نوشتار پیش‌رو گزارشی از وضعیت حیوانات و مدافعان حقوق حیوانات در ایران است. وضعیت حیوانات بی‌سرپرست در ایران به دلیل باورهای غلط دینی و مذهبی در ایران، به ویژه درباره حیواناتی نظیر گربه و سگ، این موجودات هیچ‌گاه در امنیت کامل به سر نمی‌برند. وظیفه حمایت از حیوانات، به عهده «سازمان محیط زیست» است و حال این سازمان وظیفه جمع‌آوری حیوانات بی‌سرپرست را در سطح شهر به عهده شهرداری‌ها گذاشته است. و همچنین شهرداری‌ها با انتخاب پیمانکاران، اقدام به معدوم نمودن حیوانات نموده‌اند که این امر باعث اعتراض وسیع در ابعاد بین‌المللی شده است. رفتار با حیوانات در دیگر کشور‌ها برای نمونه می‌توان به کشور «ترکیه» اشاره کرد که بیش از ۹۰ درصد جمعیت این کشور مسلمان می‌باشند، در این کشور حیوانات بی‌سرپرست به راحتی در سطح شهر زندگی می‌کنند و به نوعی یک رابطه دوستی میان آن‌ها و مردم شکل گرفته است. در «ترکیه» وظیفه حمایت و کنترل حیوانات بی‌سرپرست به عهدهٔ شهرداری می‌باشد. سگ‌ها پس از معاینه در مراکز مخصوص این کار، شستشو و پلاک‌گذاری می‌شوند و حتی در مواردی برای کنترل جمعیت آن‌ها، اقدام به عقیم‌سازی نموده‌اند و سپس در سطح شهر رها می‌شوند. گفتگو با یکی از حامیان حیوانات درباره مصائب یاری به حیوانات «هدیه نیکزاد» یکی از حامیان حقوق حیوانات در ایران که خود سرپرست یکی از پناهگاه‌های حیوانات بوده است و چندین بار توسط ضابطین قضایی به دلیل این حمایت‌ها مورد بازخواست قرار گرفته، در این باره می‌گوید: «کشتار سگ‌ها و گربه‌ها به بهانهٔ تولید مثل زیاد از سوی شهرداری‌ها و پیمانکارانشان به شکل غیر قانونی صورت می‌گیرد که این معدوم‌سازی به ضرب گلوله، مسموم کردن حیوانات، زنده به گور کردن جمعی آن‌ها و یا کشتارشان به شکل گروهی در سلول‌هایی بسته توسط دود گازوییل انجام می‌گردد و این در حالی است که معادل هزینه کشتار، می‌توان آن‌ها را عقیم کرد و از ازدیاد جمعیت آن‌ها جلوگیری کرد.» این فعال حقوق حیوانات درباره «تجارت حیوانات» می‌افزاید: «هیچ قانونی در ایران در زمینه حیوانات وجود ندارد و همین امر شتاب بیشتری به این تجارت کثیف داده است. افرادی برای منفعت و سود، حیواناتی را از طریق دانشجویان خارج کشور و یا دامپزشکان به دست آورده و آن‌ها را در زیرزمین‌ها و سوله، تکثیر و پرورش می‌دهند و در نهایت حیوان مادر را به شکلی غیر انسانی، در بد‌ترین شرایط بدنی به دور می‌اندازند که به همین علت در سال‌های اخیر سگ‌های نژاددار نیز به گروه سگ‌های بی‌پناه خیابانی اضافه شده‌اند.» این دوستدار حیوانات تصریح کرد: «مردم به دلیل نهادینه نشدن فرهنگ درست، شرایط نامناسبی را برای حیوانات خانگی مثل سگ و گربه ایجاد کرده‌اند. حیوان حتی یک بار در روز شانس قدم زدن و دویدن را ندارد، چرا که به محض دیدن سگ حتی در ماشین، فرد دارنده سگ از طرف پلیس جریمه می‌شود، که به همین خاطر مردم شبانه و برای مدتی کوتاه این کار را انجام می‌دهند و یا در پشت‌بام‌ها سگ را برای گرفتن اکسیژن رها می‌کنند؛ البته حرکت‌های اعتراضی مردمی در فضای مجازی به این موضوع شکل گرفته است که اثراتی مطلوب را نیز به همراه داشته است.» «هدیه نیکزاد» در پایان گفته: «پناهگاه‌ها با هزینهٔ شخصی افراد و با کمک مردم اداره می‌شود و هیچ‌گونه کمکی از طرف دولت و یا سازمان‌های دولتی صورت نمی‌گیرد. هزینه‌های درمانی بسیار گران است و خوشبختانه بعضی کلینیک‌های شخصی، حمایت‌های خوبی را در این رابطه انجام می‌دهند؛ ولی به دلیل عدم حمایت نمی‌توان انتظار زیادی داشت و از مطلوبیت بالا صحبت کرد.» مجازات شلاق برای سگ گردانی، قانونی که تاکنون تصویب نشده است طرحی در قالب الحاق یک ماده به «قانون مجازات اسلامی»، در ابتدای اسفندماه ۱۳۸۹، در صحن علنی «مجلس شورای اسلامی ایران» اعلام وصول و بعد‌تر به آرشیو سپرده شد. حالا ۳۲ نماینده مجلس، طرح مشابهی به هیات رییسه مجلس فرستاده‌اند که در صورت تصویب آن، از این پس با «گرداندن سگ و میمون در اماکن عمومی» برخورد خواهد شد. براساس این طرح نه تن‌ها سگ‌گردانی در شهر، بلکه معامله و نگهداری این حیوان‌ها در خانه نیز مجازاتی همچون ۷۴ ضربه شلاق و جریمه نقدی از یک تا ۱۰ میلیون تومان خواهد داشت. «الیاس نادران»، «اسماعیل کوثری»، «علیرضا مرندی»، «احمد سالک»، «علیرضا محجوب»، «فاطمه آلیا»، «نادر قاضی‌پور»، «حسن کامران» و «نیره اخوان» از جمله نمایندگانی هستند که پای این طرح پیشنهادی را امضا کرده‌اند. این طرح در جلسه علنی چهارم آبان‌ماه ۱۳۹۴، از سوی هیات رییسه مجلس در قالب «الحاق یک ماده به قانون مجازات اسلامی» اعلام وصول شده است. در بخشی از این طرح آمده: «هر کس به گرداندن یا بازی کردن با حیواناتی از قبیل سگ و میمون که گرداندن آن‌ها در انظار، اماکن عمومی یا معابر به فرهنگ اسلامی یا سلامت و آرامش اطرافیان به‌ویژه زنان و کودکان آسیب می‌زند، اقدام کند یا آن‌ها را مورد معامله قرار دهد یا در خانه خود نگهداری کند و به اخطار ماموران انتظامی ترتیب اثر ندهد؛ به جزای نقدی از یک تا ۱۰۰ میلیون ریال یا به شلاق تا ۷۴ ضربه و ضبط حیوان مذکور محکوم می‌شود.» البته این قانون تاکنون تصویب نشده است و باید منتظر بود مجلس‌نشینان در آینده چه تصمیمی را اتخاذ می‌کنند. دستگیری فعالان حقوق حیوانات در ایران «علی طبرزدی» یکی از فعالان حقوق حیوانات، در ۱۳ آذرماه ۱۳۹۳، در خانه خود توسط نیروهای امنیتی دستگیر شد. علت این دستگیری انتشار فراخوان در شبکه‌های اجتماعی و دعوت برای تجمع در زمینه رسیدگی به وضعیت حقوق حیوانات بود که یک روز پیش از این تجمع مدنی، ماموران امنیتی ضمن بازرسی منزل وی، او را بازداشت کردند. ماموران وسایل شخصی وی از قبیل کامپیو‌تر، موبایل و کتاب‌ها را نیز ضبط کردند. پس از دستگیری این فعال حقوق حیوانات، اعتراضات گسترده‌ای صورت گرفت. قوانین بین‌المللی در رابطه با حقوق حیوانات «اعلامیه جهانی حقوق حیوانات» در ۱۵ اکتبر ۱۹۷۸، برای شناسایی جهانی برخی حقوق برای حیوانات با تلاش «یونسکو» در «پاریس» به تصویب رسیده است. این متن علی‌رغم برخی از بحث‌های اختلافی میان ادیان در خصوص ریشه‌های مشترک شکل‌گیری حیات در زمین، به بحث‌های مهمی در خصوص مفهوم و برد حقوقی بهره‌مندی حیوانات از «حقوق» پرداخته است. مواد این اعلامیه به وضعیت فلسفی- حقوقی، روابطی که باید در حال حاضر میان گونه‌های انسانی و سایر گونه‌های جانوری برقرار باشد، می‌پردازد. این متن توسط «اتحادیه بین‌المللی حقوق حیوانات» در سال ۱۹۸۹، اصلاح و متن نهایی آن در سال ۱۹۹۰ توسط «یونسکو» منتشر شده است. موادی از این اعلامیه جهت اطلاع در پی می‌آید. ماده ۱ تمامی حیوانات دارای حقوق مساوی برای زندگی کردن تحت عنوان تعادل زیستی هستند. این حقوق مساوی، گونه‌های مختلف و خاصی را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد. ماده ۲ به حق زندگی تمامی حیوانات باید احترام گذاشته شود. ماده ۳ ۱. حیوانات نباید در معرض برخوردهای بد و اعمال بی‌رحمانه قرار گیرند. ۲. اگر نیاز به کشتن حیوانی باشد، این عمل باید آنی، بدون درد و بدون درک حیوان صورت گیرد. ۳. با جسد یک حیوان با شایستگی باید برخورد شود. ماده ۴ ۱. حیوانات وحشی حق زندگی و تولید مـثل آزادانه در محیط طبیعی زیستگاه‌شان را دارند. ۲. محرومیت طولانی مدت از آزادی برای حیوانات وحشی، شکار کردن و ماهی گرفتن تجربی به عنوان سرگرمی و نیز هرگونه استفاده از حیوانات وحشی به دلایلی که حیاتی نباشد، مغایر با این حق بنیادی است. ماده ۵ ۱. هر حیوانی که به انسان وابسته است، باید به شایستگی نگهداری و مراقبت گردد. ۲. حیوانات وابسته به انسان، تحت هیچ شرایطی نباید به طور غیرمنصفانه‌ای ترک و یا کشته شوند. ۳. هر گونه ازدیاد نسل و استفاده از حیوانات، باید طبق احترام به ساختار ویژه فیزیولوژی و رفتاری آن گونه باشد. ۴. در نمایشگاه‌ها، نمایش‌ها و فیلم‌هایی که حیوانات در آن شرکت دارند، باید منزلت آن‌ها محترم شمرده شود و عاری از هر خشونتی باشد. ماده ۶ ۱. هرگونه آزمایش زجرآوری بر روی حیوانات، چه به صورت فیزیکی و چه روحی؛ تجاوز به حقوق حیوانات محسوب می‌گردد. ۲. روش‌های جایگزین باید پیشرفته بوده و اصولی انجام گیرند. ماده ۷ هرگونه عمل غیر ضروری که باعث مرگ حیوانی گردد، یا هرگونه تصمیمی که منجر به این عمل گردد، جنایت علیه زندگی تلقی می‌گردد. ماده ۸ ۱. هر گونه عمل مغایر با بقای گونه‌های حیوانات وحشی و یا هر گونه تصمیمی که منتهی به این امر گردد، کشتار دسته‌جمعی تلقی می‌گردد. ۲. کشتار حیوانات وحشی، آلوده کردن و نابودی زیستگاه‌هایشان قتل عام محسوب می‌گردد. ماده ۹ ۱. شرایط قانونی ویژه حیوانات و حقوق آنان توسط قانون مشخص می‌شود. ۲. محافظت و حفظ امنیت حیوانات بر عهده سازمان‌های دولتی است. ماده ۱۰ مراکز تربیتی و مدارس مکلف به آموزش مطالبی مبتنی بر احترام گذاشتن، مراعات و درک حیوانات از دوران طفولیت به شهروندان خود هستند.
